بارداری مولار ناشی از رشد بیش از حد بافتی که قرار است جفت شود ایجاد می شود، با رشد بیش از حد این بافت توده به وجود می آید. حاملگی مولار (گاهی اوقات توسط متخصص زنان به عنوان یک مول هیداتیدیفرم شناخته می شود) بارداری است که در آن تخم حاصل از لقاح به طور غیر طبیعی رشد کرده است.
انواع بارداری مولار
حالت هایی که باعث ایجاد سلول تخم غیر عادی می شود شامل این موارد است : بارداری مولار کامل و مولار جزئی.
بارداری مولار کامل
در مولار کامل ممکن است اسپرم با تخمک خالی ( بدون هسته ) لقاح یابد و در نتیجه سلول تخمی که ایجاد می شود گرچه حالت دیپلوئیدی دارد، اما تمام کروموزوم های خود را از پدر دریافت کرده است و هیچ گونه کروموزومی را از سلول های مادر دریافت نکرده است.
بارداری مولار جزئی
در حالت دوم که مولار جزئی نام دارد ممکن است دو اسپرم با یک تخمک منفرد لقاح داده شوند که منجر به تولید یک سلول تخم تریپلوئید می شود. در حالی که سلول های تخم نرمال و طبیعی پس از لقاح باید حالت دیپلوئید داشته باشند و یک نسخه کروموزوم از پدر و یک نسخه کروموزوم را از مادر دریافت کنند. حالت هایی که شرح داده شده موجب میشود که سلول تخم لقاح یافته و جفت غیر طبیعی باشند. در این نوع حاملگی بافت جفت غیر طبیعی و متورم است و کیسه های مملو از مایعات را تشکیل می دهد.
به طور کلی علت بارداری مولار یک وقوع و یک ناهنجاری در حین لقاح است که موجب ایجاد مول های جزئی و کامل می شود. بیشتر حاملگی های مولار طی چند هفته پس از بارداری کشف می شود و همه آنها به سقط منجر می شود.
علائم و نشانه های بالینی بارداری مولار چیست؟
حاملگی مولار می تواند مانند سقط جنین و حاملگی خارج رحمی بروز کند، اما ارزیابی کامل با اسکن تصاویر حاصل از تکنیک اولتراسوند انجام می گردد. در مرحله اولیه بیماری، بیماران علائم معمول بارداری را نشان می دهند اما معمولاً علائم بیش از حد می باشند مثلا حالت تهوع و استفراغ شدید دارند. در اوایل هفته 9 تا 12 ممکن است بیماران با علائم پره اکلامپسی (بیماری بارداری که معمولاً در اواخر بارداری اتفاق می افتد) و علائم تیروتوکسیکوز (التهاب غده تیروئید) ظاهر شوند. مشاهده این امر به تعیین علت بروز حاملگی مولار کمک می کند. به طور کلی علائم و نشانه های بارداری مولار عبارتند از:
- آمنوره یا پریود نشدن بیش از یک ماه
- خونریزی واژن با مواد لخته شده
- درد زیر شکم
- بزرگ بودن اندازه رحم
پیشنهاد میشود بخوانید: درد تخمدان در بارداری
اندازه رحم بزرگتر از میزانی که باید در زمان حاملگی رخ می دهد
- هیچ حرکتی جنین احساس نمی شود
- قلب جنین ضربان ندارد
- ورم پا در بارداری
- فشار خون بالا
- سردرد
- تاری دید
- سرگیجه یا غش کردن
- علائم تیروتوکسیکوز (به عنوان مثال عدم تحمل گرما / اگزوفتالموس)
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- گرفتگی ناراحت کننده
- کاهش وزن بدون دلیل
- عدم وجود بافت جنینی (در سونوگرافی دیده می شود)
- سطح بیش از حد هورمون تیروئید
- دفع کیست بیضی شکل، انگور مانند به نام تروفوبلاست از واژن (یا کیست های متعدد)
- کیست تخمدان (تشخیص داده شده توسط پزشک)
- پره اکلامپسی (معمولاً تا زمانی که به پزشک مراجعه نشود،کشف نمی گردد)
چه نژادی از زنان بیشتر در معرض حاملگی مولار قرار دارند؟
خوشبختانه، حاملگی مولار نسبتاً نادر است و از هر 1000 حاملگی فقط 1 مورد اتفاق می افتد. تفاوت در وقوع یا بروز بارداری مولار در سطح بین المللی گزارش شده است. حاملگی مولار در زنان قفقازی غیر معمول است، اما بیشتر در مناطق کوهستانی آسیا و اقیانوس آرام دیده می شود. میزان بروز آن از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است. فراوانی این نوع بارداری بسیار متفاوت است مثلا از 1 در 100 بارداری در اندونزی تا 1 در 200 بارداری در مکزیک تا 1 در 1000 بارداری در پاراگوئه گزارش شده است. این بیماری در سنین بالا بیشتر دیده می شود. زنان بالاتر از 35 سال و زنان کمتر از 19 سال بیشتر احتمال دارد که آن را توسعه دهند. برخی از عوامل خطر عبارتند از: سابقه قبلی حاملگی مولار و سابقه خانوادگی.
پزشک چه آزمایشات و بررسی هایی را برای تشخیص انجام می دهد؟
پس از شرح حال کامل و معاینه توسط پزشک در بیمارستان، وی آزمایش بارداری را برای بیمار تجویز می کند. این آزمایش سطح بسیار بالایی از هورمون bhCG (هورمون بارداری) را نشان می دهد. پزشک همچنین معاینه واژینال (اسپکولوم) را برای ارزیابی کانال واژن و دهانه رحم برای هرگونه آسیب شناسی و معاینه دوسالانه برای احساس رحم و همچنین رد هرگونه توده و آسیب شناسی در ناحیه لگن انجام می دهد. همچنین آزمایش خون نیز برای شمارش کامل سلول های خون (FBC) انجام می شود. آزمایش عملکرد کبد (LFT) و عملکرد کلیه (UEC) نیز باید صورت گیرد. پزشک همچنین برای شناسایی بارداری از اولتراسوند استفاده می کند. این مکانیسم مطمئن ترین روش برای تایید حاملگی مولار است.
درمان حاملگی مولار به چه صورت است؟
درمان و مدیریت حاملگی مولار به عوامل مختلفی مانند نوع مولار بستگی دارد. درمان اصلی “ساکشن کورتاژ” و “اتساع و کورتاژ” (D&C) است. این روش ها توسط پزشک متخصص زنان انجام می شود و شامل تخلیه محتویات رحم است. نمونه های بافتی برای مطالعات آزمایشگاهی حفظ می شود تا ماهیت مولار مشخص شود. اگر پزشک متوجه شود شواهدی که موجب بروز سرطان رحم شود ممکن است رحم با جراحی برداشته شود (برداشتن رحم کامل).
آیا حاملگی مولار می تواند باعث سرطان شود؟
حاملگی مولار ممکن است بعد از درمان به سرطان تبدیل شود. در واقع احتمال اینکه رشد جفت به سرطان گرایش پیدا کند بالاست به همین دلیل بعد از حاملگی مولار باید آزمایشات و درمان های مختافی صورت گیرد تا از بروز این بیماری جلوگیری شود. افرادی که دارای حاملگی مولار بودند باید برای چندین ماه تحت نظر پزشک قرار گیرند تا از بروز مشکلات احتمالی برای آنان جلوگیری به عمل آید. بیشتر مطالعات، 80٪ – 90٪ در حاملگی مولار خوش خیم باقی مانده (موضعی) اما 10٪ ممکن است به مول مهاجم و 2.5٪ به کوریوکارسینوما (سرطان رحم) تبدیل شوند.
