دکتر سیده سعیده اسدی

بستن لوله رحم یا توبکتومی | دکتر سعیده اسدی٬ متخصص زنان

این مقاله مورد تایید خانم دکتر اسدی می‌باشد

زمان مطالعه: 8 دقیقه

توبکتومی چیست؛ مزایا و معایب عمل بستن لوله رحم

بستن لوله های رحمی یا توبکتومی٬ یک راه عقیم سازی بانوان جهت جلوگیری دائم از بارداری است. این روش هم به شکل سراپایی و هم به شکل بستری در بیمارستان قابل انجام است. در این مقاله می گوییم بستن لوله های رحمی چه حسن و مضراتی دارد؟

عناوین اصلی

بستن لوله رحم یا توبکتومی چیست؟

بستن لوله های رحمی که به آن توبکتومی گفته میشود یک راه عقیم سازی بانوان جهت جلوگیری دائم از بارداری است. برای خانواده هایی که تعداد فرزندان خود را تکمیل کرده اند و دیگر تمایل به باردار شدن ندارند یکی از دغدغه های مهم روش جلوگیری است.

روش های جلوگیری به دو نوع دائمی و موقت تقسیم میشوند. یکی از روش های جلوگیری دائم بستن لوله های رحمی است.

زمان مناسب بستن لوله رحم 

بستن لوله های رحمی (توبکتومی) یک جراحی ساده است که در زمانهای زیر قابل انجام است.

۱- در صورت اطمينان از باردار نبودن متقاضي (بستن لوله هاي رحمي در هر زماني از سيكل قاعدگي امكان پذير است. ولی دو هفته اول سيكل قاعدگي دوره زماني مناسب تري است)

۲- پس از زايمان طبيعي

۳- هنگام سزارين (بستن لوله در زنان هنگام سزارین براحتي امكان پذيراست.)

توجه: پس از سقط و نيز در فاصله زماني ۴۲-۷ روز پس از زايمان , زمان مناسبي براي انجام عمل توبكتومي نيست.

با بستن لوله های رحمی تخمک نمیتواند از تخمدان به رحم منتقل شود همینطور اسپرمی که وارد رحم شده است نمیتواند از لوله ها خارج شده و به تخمک برسد. بنابراین اسـپرم و تخمک یکدیگر را ملاقات نمیکنند و لقاح صورت نمیگیرد.

در طی این جراحی هر دو لوله رحمی بریده و گره زده میشوند. بعد از این جراحی عادتهای ماهیانه فرد به صورت نرمال ادامه پیدا میکند.

آیا توبکتومی قابل برگشت است؟

بستن لوله ها یک روش دائمی پیشگیری از بارداری است ولی در بعضی از موارد که فرد خواهان برگشت باروری است با یک جراحی پلاستیک مجدد میتوان لوله ها را بازکرد ولی در بهترین شرایط بعد از جراحی دوم حداکثر احتمال باروری ۵۰ تا ۸۰ درصد است.

شرایط بیمار بعد از ریکاوری بستن لوله ها چگونه است؟

اگر جراحی به صورت مستقل صورت گرفته باشد چند ساعت بعد فرد میتواند به منزل برود ولی اگر همزمان با سزارین باشد حداقل ۲۴ ساعت باید در بیمارستان بستری باشد. بعد از جراحی مقداری درد در ناحیه عمل طبیعی است و همینطور علائم زیر ممکن است وجودداشته باشد:

  • درد درون شکم یا دل پیچه
  • سرگیجه
  • نفخ
  • درد شانه ها

برای کاهش درد پزشک برای فرد مسکن تجویز میکند.

مراقبت بعد از عمل بستن لوله رحم هنگام سزارین

  1. ۱- عدم استحمام تا 24 ساعت
  2.  عدم رابطه جنسی تا یک هفته
  3.  عدم انجام فعالیت های سنگین و عدم برداشتن جسم سنگین تر از ۵ کیلوگرم تا ۳ هفته
Blocked fallopian tubes m2 - توبکتومی چیست؛ مزایا و معایب عمل بستن لوله رحم
آیا با بستن لوله های رحمی امکان بارداری هست؟

عوارض بستن لوله زنان در سزارین (عوارض توبکتومی)

در کل بستن لوله ها یک جراحی بی خطر است ولی در هر حال هر جراحی ممکن است عوارض داشته باشد. مشکلات جدی بعد از جراحی در کمتر از یک در هزار مورد اتفاق می افتد. بعضی از خطرات بالقوه شامل موارد زیر است:

  1. ۱- خونریزی از برش جراحی یا داخل شکم
  2. عفونت
  3. آسیب به سایر ارگان های شکم
  4. عوارض داروهای بیهوشی
  5. بارداری خارج از رحم
  6. عدم بسته شدن کامل لوله ها و امکان بارداری مجدد

در آمار کل جهان حدود یک در هزار مورد بارداری بعد از بستن لوله اتفاق افتاده است که این آمار هرچه از زمان جراحی بگذرد کمتر میشود. اگر جراحی لوله بستن درست بعد از زمان پریودی انجام شود این خطر که تخمک لقاح یافته وارد رحم شده و آماده لانه گزینی باشد را به صفر میرساند.


پیشنهاد میشود بخوانید: بارداری خارج از رحم چیست

در صورت مشاهده علائم زیر بعد از عمل توبکتومی فوراً با پزشک خود تماس بگیرید

۱- تب بالاتر از 38 درجه
۲- کاهش سطح هوشیاری یا غش کردن
۳- درد شدید ناحیه شکم که در مدت 12 ساعت بجای کمتر شدن بیشتر شده باشد.
۴- خونریزی در محل برش جراحی که ادامه پیدا کند و کاهش نیابد
۵- ترشحات مداوم از محل جراحی یا هرگونه قرمزی یا تورم در محل
۶- تهوع و استفراغ

عمل توبکتومی برای چه گروهی خطرناک و یا ممنوع است؟

زنانی با سابقه بیماری های زیر ممکن است کاندید مناسبی برای بستن لوله رحم نباشند:

  • دیابت
  • سابقه جراحی های قبلی
  • بیماری التهابی لگن
  • بیماری ریه
  • وزن بالا

موارد ممنوعیت بستن لوله های رحمی

1- سابقه بیماری های طبی مهم مانند بیماری قلبی حاد یا دیابت و بیماری های ریوی در مرحله حاد. همینطور در موارد چاقی و سابقه جراحی شکم و لگن منع نسبی دارد.

2- سابقه اخیر بیماری های جنسی فعال

3- خونریزی غیر طبیعی واژینال

4- سقط عفونی

آمادگی قبل از عمل بستن لوله رحم همراه با سزارین

پزشک خود را در جریان داروهای مصرفی خود بگذارید. این شامل تمام داروهای پزشکی، گیاهی و یا خارج از نسخه ای که استفاده میکنید میشود. بعضی از دارو ها مانند آسپرین باعث رقیق شدن خون میشود و مصرف آن ازچند روز قبل از جراحی باید قطع شود.

مواردی که قبل از عمل باید رعایت شود:

۱- اگر خودتان یا کسی در اقوام درجه یک به داروهای بیهوشی یا بی حسی حساسیت دارد به پزشکتان اطلاع دهید

۲- انجام یک سری آزمایشات و معاینات توسط پزشک قبل از عمل

۳- استعمال دخانیات را قطع کنید

۴- از نیمه شب روز قبل به بعد خوردن و آشامیدن ممنوع است

۵- از پزشکتان در مورد مصرف بعضی از داروهای مهم در صبح عمل با مقدار کمی آب سؤال کنید

۶- استحمام شب قبل از عمل و پوشیدن لباسهای تمیز و راحت و آزاد

۷- -روز عمل از به همراه داشتن وسائل زینتی بپرهیزید و لاک ناخن نداشته باشید

نحوه عمل توبکتومی چگونه است؟

قبل از شروع عمل جراحی پرستار رگ گیری وریدی برای شما انجام میدهد و برایتان سرم وصل میکند. از این طریق داروهای لازم برای بیهوشی و مایع درمانی برای شما صورت می گیرد.

اگر قرار باشد جراحی شما با بی هوشی عمومی صورت بگیرد پزشک بیهوشی، از طریق دهان یک لوله در تراشه شما کار میگذارد و از این طریق شما گازهای بیهوشی را استنشاق می کنید.

ولی اگر قرار باشد یک بی حسی موضعی کمری یا همان اسپانیال را تجربه کنید متخصص بیهوشی از طریق یک سوزن باریک که از ناحیه کمر وارد نخاع شما میکند داروهای بی حسی موضعی را وارد نخاع مینماید.

در این حالت شما طی جراحی بیدار هستید ولی هیچگونه دردی احساس نمیکنید. خود جراحی حدود نیم ساعت طول میکشد. جراح ممکن است از طریق مینی لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی اقدام به بستن لوله های شما بکند.

بعد از جراحی شما به اتاق ریکاوری منتقل می شوید. در این جا تکنسین بیهوشی مراقب شماست تا اینکه عوارض داروهای بیهوشی از بدنتان خارج شود. بعد از اینکه شما قادر باشید مایعات بنوشید رگ IV شما خارج شده و میتوانید به منزل بروید.

مزایا بستن لوله های رحمی

۱- به طور دائمی از بارداری جلوگیری میکند

۲- بلافاصله بعد از انجام تأثیر میگذارد و دوران نقاهت کوتاهی دارد

۳- خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد

۴- در فعالیت و میل جنسی اختلال ایجاد نمیکند.

معایب بستن لوله های رحمی

۱- از بیماری های منتقله از راه جنسی جلوگیری نمیکند

۲- یک روش تهاجمی است و احتیاج به برش روی شکم دارد

۳- نسبت به وازکتومی در مردان سخت تر و پیچیده تر است

۴- مانند هر جراحی دیگر ممکن است عوارضی مانند عفونت، خونریزی و آسیب به ارگانهای شکمی را داشته باشد

۵- احتمال عارضه داروهای بیهوشی وجود دارد

۶- در صورت نیاز به برگشت باروری جراحی بعدی بسیار پرهزینه و احتمال موفقیت پایین است

۷- خطر ایجاد بارداری خارج از رحم را دارد

بستن لوله های رحمی به چه کسانی توصیه میشود؟

۱- درافرادی که بارداری برای سلامتی آنها مضراست

۲- افرادی که تعداد فرزندان در خانواده آنها تکمیل است و سن آنها بالای 35 سال است

۳- افرادی که قادر به استفاده از سایر روشهای جلوگیری از بارداری نیستند

۴- کسانی که سومین سزارین را انجام میدهند


پیشنهاد میشود بخوانید: سقط جنین
Blocked fallopian tubes m - توبکتومی چیست؛ مزایا و معایب عمل بستن لوله رحم
بستن لوله های رحمی چه مزایایی دارید؟

سوالات متداول جراحی بستن لوله های رحمی

علائم بسته بودن لوله های رحمی چیست؟

بسته بودن لوله های رحمی علامت خاصی ندارد و احتمال تشخیص آن در زمان معاینات فیزیکی کم خواهد بود. لذا به منظور بررسی بسته بودن لوله های رحمی می توان اقدام به انجام عکس های رنگی هیستروسالپنگوگرافی نمایید.

جراحی بستن لوله های رحمی برای چه افرادی مناسب است؟

این روش برای افرادی توصیه می شود که تمایلی به فرزند دار شدن نیستند و سن آن ها بالا است. حتی برای افرادی که به دلیل بیماری های خاص نبایست باردار شوند و بارداری برای آنها خطرناک است می توانند از این روش استفاده نمایند.

آیا بارداری پس از بستن لوله های رحمی امکان دارد؟

افرادی که جراحی توبکتومی را انجام می دهند به دلیل آنکه این روش جلوگیری از بارداری یک روش دائمی است. در صورت تمایل به بارداری می توانند جراحی پلاستیک انجام داده و اقدام به باز نمودن لوله ها نمایند. اما بدانید که موفقیت این روش بسیار زیاد نخواهد بود و در حدود سی تا پنجاه درصد متغیر است.
به افرادی که تمایل دارند باردار شوند در چنین شرایطی می توانند از روش های کمک باروری استفاده نمایند.

آیا سقط جنین می تواند سبب بسته شدن لوله های رحمی شود؟

جراحی بستن لوله های رحمی با بسته شدن ناخواسته لوله ها متفاوت است. گاهی اوقات ممکن است لوله های رحمی در اثر عوامل مختلفی بسته شوند که شایعترین عاملی که موجب بسته شدن ناخواسته لوله ها می شود عفونت است.
در خصوص سقط جنین اگر سقطی عفونی باشد و این عفونت به تمام ناحیه لگن سرایت کرده باشد احتمال عفونی شدن لوله های رحمی وجود خواهد داشت که در چنین شرایطی احتمال بسته شدن لوله ها وجود دارد.

آیا امکان ivf با وجود بستن لوله های رحمی وجود دارد؟

یکی از روش های درمان برای افرادی که تصمیم دارند باردار شوند، اما لوله های خود را بسته اند. روش آی وی اف یا روش های کمک باروری می تواند موثر باشد. در حقیقت با این روش های کمک باروری می توان تخم یا جنین آماده شده در محیط آزمایشگاهی را مستقیم وارد محیط رحم قرار داد.

آیا پس از بستن لوله های رحمی عادت ماهانه قطع می شود؟

بستن لوله های رحمی ارتباطی با سیکل قاعدگی نخواهد داشت. خونریزی ناشی از عادت ماهانه در داخل رحم اتفاق می افتد و از طریق دهانه رحم خارج می شود و تداخلی به بستن لوله های رحمی نخواهد داشت.

آیا جراحی بستن لوله های رحمی مفید است؟

بستن لوله های رحمی می تواند مزیت های داشته باشد که عبارت است از: دوران نقاهت کوتاه مدت، کاهش ابتلا به سرطان تخمدان و عدم اختلال در فعالیت های جنسی است.

چه افرادی نمی توانند اقدام به جراحی بستن لوله های رحمی نمایند؟

  • سابقه داشتن برخی بیماری ها همانند دیابت، بیماری های قلبی و ریوی، بیماری های التهابی لگن و بیماری های جنسی
  • اضافه وزن زیاد
  • سابقه جراحی های شکمی
  • سابقه سقط عفونی
  • خونریزی های غیرطبیعی

مشاهده ویدیو

توضیحات خانم دکتر سعیده اسدی در مورد روش های بستن لوله های رحمی و پاسخ به برخی سوالات پرسیده شده بیماران:

– توبکتومی یا بستن لوله های رحمی چیست؟ و به چند روش انجام میشود؟
– آیا بازگشت لوله های رحمی بسته شده٬ امکان پذیر است؟
– با وجود بسته بودن لوله های رحمی میتوان باردار شد؟
– آیا امکان باز کردن لوله های رحمی وجود دارد؟
– آیا سقط جنین میتواند باعث بسته شدن لوله های رحمی شود؟
– آیا امکان IVF و روشهای کمک باروری برای کسانی که لوله های رحمی را بسته اند وجود دارد؟
– علائم بسته بودن لوله های رحمی چگونه است؟
– آیا سرکه سیب لوله های رحمی را باز کند؟
– آیا با وجود بسته بودن لوله های رحمی میتوان پریود شد؟
– بعد از باز کردن لوله های رحمی چه اتفاقی در بدن میفتد؟

لطفا در صورتی که جواب سوال خودتون رو نگرفتید کامنت بذارید و یا با شماره 02176700518 تماس بگیرید.

متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ زیبایی زنان

در مطب دکتر سعیده اسدی، همواره تلاش می‌شود با تکیه بر دانش و مهارت بالا، بهترین روشهای درمانی، زیبایی و ترمیمی زنان به متقاضیان گرامی ارائه شود.

دیگر مقالات این دسته بندی

101 پاسخ

  1. سلام وخسته نباشید خدمت خانم دکتر وهمکاران محترمتون من ۳۸ساله هستم توسن ۲۲سالگی لوله بستم دوپسر ۱۹و۱۵ساله دارم حالا میخوام لوله تخمک روباز کنم وبرای دختر دار شدن اقدام کنم به نظر شما چند درصد احتمالش هست این عمل موفقیت آمیز باشه واگه شد چکار کنم که دختر دارشم ممنون ازلطفتون

    1. سلام سلامت باشید. در این سن باز کردن لوله ها موفقیت چندانی نداره. اگر مسر برای بارداری هستید میتونید از روش ivf استفاده کنید
      در مورد دختردار شدن هم توی روش ivf با سنجش کروموزومی قبل از کاشت تخمک میتونن به شما کمک کنن وگرنه هیچ روش مطمئن دیگه ای وجود نداره

  2. سلام من۳۴ساله هستم ۸روزهست لوله هاموبستم کی پریودمیشم تاچندروزنبایدنزدیکی داشته باشم

    1. سلام. اینکه کی مجددا پریود بشید بستگی به این داره که پریود قبلیتون کی بوده و زمانیکه لوله هاتونو بستید چه زمانی از سیکل ماهیانه بوده. خیلی نمیشه دقیق پیش بینی کرد. ولی اینکه چند روز نزدیکی نداشته باشید بهتره. حدود یک ماه اینکار رو انجام ندید.

  3. سلام خانم دکتر خسته نباشید من بعدسزارین سوم لوله هام روبستم الان بعد 19 ماه شیردهی که پریود شدم 4دوره پریودم دوتا دوتا هست یعنی پریود می شم 16 روز دیگه لکه بینی سه روز دارم دوباره 6روز پریودمی شم تمام آزمایشهای هورمونی وکانسر رو انجام دادم سالمم خداروشکر مشکل من از چی هست توروخدا راهنماییم کنید خیلی اذیت می شم سونو هم رفتم تخمدان ورحم وضعیت طبیعی دارن

    1. سلام. اگر تمام آزمایشات هورمونی و سونوگرافی رو انجام دادید و مشکلی نداشتید، نامنظم شدن پریود در شیردهی و بعد از زایمان خیلی غیرطبیعی نیست. نگران نباشید.

  4. سلام خسته نباشید ، بنده ۳۹ سالمه و پانزده خرداد ۹۹ سومین سزارین رو انجام دادم و با داشتن رحم دو شاخ و بارداری های ریسک و بیمارستان خصوصی بازهم اجازه بستن لوله ها رو ندادند می خواستم بدونم شما با چه شرایطی این کار رو انجام میدین ؟؟

    1. سلام شما در بارداری سوم که سزارین بود اگر از قبل نامه ای از بهداشت میبردید و همسرتون امضا میکردن یا اینکه همون موقع در بیماستان درخواست مشاوره پزشکی قانونی میدادید و رضایت همسرتون بود حتما این کارو براتون انجام میدادن.
      اما الان بعد از 3 بار سزارین دیگه صلاح نیست برای بستن لوله شکم شما باز بشه. شما میتونید از روش IUD یا روش وازکتومی برای همسرتون استفاده کنید.

  5. سلام من بارداری سومم هست هرسه سزارین ایا توی بیمارستان لوله هامو میبندن بیستو پنج سالمه

  6. سلام ۸ ماه پیش سزارین سوم انجام دادم ولوله هامو بستم الان پریود نشدم دخترمم از شیر خودم تغذیه میکنه سنمم ۳۳هستش به نظرتون من کی دوباره اولین پریود رو تجربه میکنم ؟

  7. سلام خانم دکتر
    من ۳۹ ساله هستم که ۳ زایمان طبیعی و ۱ سقط داشته ام.
    در ضمن وزنم ۸۰ کیلو هست.
    آیا شرایط برای توبکتومی رو دارم؟

  8. با سلام و خسته نباشید
    آیا امکان داره بعد از بسته شدن لوله های رحمی دوباره باردار شد؟ بعداز بسته شدن لوله ها چطور امکان داره بارداری خارج رحم انجام بشه؟مگه راه عبور تخمک بسته نشده؟

  9. من توی بچگی مبتلا به تشنج بودم که توی مغزمم تاثیر گذاشته دکترم میگه نباید من اقدام به بستن لوله های فالوپ کنم میشه بگین چه تاثیری داره؟

  10. سلام من۳۲ ساله هستم دوفرزند دارم چون سنم پایینه بستن لوله ها رحم هیچ دکتر قبول نمیکنه شما انجام میدهید

    1. باسلام من چهارتا بچه دارم می خواهم لوله هام را ببندم آیا شما انجام می دهی

      1. سلام بستن لوله ها معمولا در بیمارستان های دولتی انجام میشه اگر زایمان هاتون سزارین بوده باشه، پرخطره و بهتره که در بیمارستان دانشگاهی انجام بدید.

  11. من الان ۳۵سالمه دوماهه که زایمان کردم ولوله هاموبستم هفته پیش دوسه روزی خونریزی داشتم الان نگرانم که نکنه حامله شده باشم لطفا کمکم کنید

  12. اخه وقتی تخمک از تخمدان عبور میکنه میرسه به لولهای فالوپ و بعد از اونجا ب دیواره رحم میچسبه و پریود صورت میگیره ولی اگه این لولها کات شده باشن ک امکان نداره تخمک برسه به رحم 🤔🤔🤔🤔

    1. پریسای عزیز٬ پریود به علت چسبیدن تخمک به دیواره رحم نیست بلکه به علت ریزش لایه های داخلی رحم طی تغییرات هورمونی است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *