آمار نشان میدهد از هر ۸ زن٬ ۱ نفر به سرطان پستان مبتلا میشود٬ سرطان سینه یا پستان٬ تنها به زنان مربوط نمیشود و در مردان نیز دیده میشود٬ با مطالعه این مقاله٬ علائم آن را یاد بگیرید و ضمن آنکه آن را جدی میگیرد به موقع به پزشک معالج مراجعه کنید.
آشنایی با سرطان سینه
سرطان سینه (Breast Cancer) در اختلال در سلول های موجود در پستان به وجود می آید که این سلول ها از چرخه تقسیم سلولی طبیعی خارج می شوند و شروع به تقسیم نا معمول و غیر عادی می کنند. سرطان سینه بعد از سرطان پوست، دومین سرطان شایع در زنان می باشد. این بیماری در مردان نیز ممکن است اتفاق بیفتد٬ اما شیوع اصلی آن در زنان است. امروزه به علت پیشرفت علم، راه های متنوع و اثر بخشی درباره درمان سرطان سینه کشف شده است که احتمال درمان را بسیار بالا می برد. اما لازم است که اطلاعاتی در زمینه راه های پیشگیری و عوامل خطر مربوط به سرطان سینه داشته باشید.
یکی از مهم ترین عوامل تشدید کنندۀ این بیماری نداشتن روحیه و امید به بهبودی است. تشخیص زود هنگام و به موقع باعث اثر بخشی بیشتر و بهتر درمان می شود. پیش از این، سرطان سینه بیشتر در زنان سفیدپوست و افرادی را که در قطب‌های صنعتی همچون آمریکای شمالی و اروپای غربی زندگی می‌کردند، دیده می شد. اما بعدها معلوم شد که در هر جایی می تواند باشد٬ آسیا، آفریقا، اروپای شرقی و آمریکای لاتین مواردی از سرطان سینه را داشتند. تا سال ۲۰۲۰ حدود ۷۰ درصد از موارد سرطان سینه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود.
عوامل موثر در ایجاد سرطان سینه
به طور کلی نمی توان علت دقیقی برای ابتلا به سرطان مشخص کرد٬ اما عوامل خطری که کنترل آنها برای پیشگیری مهم است به شرح زیر است:
سن:
خطر ابتلا به سرطان با افزایش سن بیشتر می شود. برای مثال در بیست سالگی خطر ابتلا 0.6 درصد است به طوری که در سن 70 سالگی حدودا به 4 درصد می رسد.
ژنتیک:
اگر یکی از بستگان نزدیک شما به این بیماری مبتلا شده باشند، خطر ابتلای شما نیز بیشتر از سایرین است.
سابقه ی سرطان یا کیست سینه:
کسانی که قبلا به سرطان سینه یا نوع دیگری از سرطان مبتلا بوده اند، باید بسیار مراقب باشند. چون به احتمال بیشتری ممکن است مجددا سرطان را تجربه می کنند.
پیشنهاد میشود بخوانید: علائم سرطان رحم (اندومتر) چیست؟
قرار گرفتن در معرض شیر دهی یا افزایش استروژن:
قرار گرفتن در معرض استروژن در طولانی مدت، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. این مورد می تواند به دلیل شروع دوره های اولیه یائسگی باشد. شیر دهی، به خصوص بیشتر از یک سال، احتمال ابتلا به سرطان سینه را کاهش می دهد، احتمالا به علت آن که شیر دهی موجب کاهش استرس می شود.
وزن:
زنان دارای اضافه وزن یا چاقی مخصوصا پس از یائسگی٬ به دلیل افزایش سطح استروژن در بدنشان، خطر ابتلا به سرطان سینه افزایش می یابد.
نوشیدن الکل:
نرخ بالای سوء مصرف الکل، به طور منظم تا 1.5 برابر احتمال خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
درمان هورمونی:
استفاده از دارو های جایگزین هورمونی و قرص های کنترل بارداری دهانی (ocp)، به علت افزایش سطح استروژن در بدن احتمال سرطان سینه را افزایش می دهد.
آسیب های شغلی:
- قرار گرفتن در معرض برخی مواد سرطان زا می تواند در ایجاد سرطان موثر باشد.
- کم تحرکی و بی تحرکی
- عدم بارداری
- پرتو درمانی
علائم سرطان سینه
۱- توده یا تومور پستان
توده‌های مشکوک به سرطان در لمس به صورت سفت یا سخت، گاهی غیرمتحرک و با چسبندگی به اطراف لمس میشوند. بیشتر این توده ها منفرد و بدون درد هستند. باید توجه داشت که قضاوت در مورد خوش خیم یا بدخیم بودن توده، بعهده پزشک متخصص بوده و پس از بررسی های دقیق مقدور خواهد بود.
۲- ترشح از نوک پستان
ترشحات پستان می توانند به رنگ‌های مختلفی دیده شوند (سفید، قهوه‌ای، آبی، خاکستری، قرمز، سبز و یا بدون رنگ). ترشح مرتبط با سرطان پستان معمولاً خون واضح و یا خونابه‌ای یا در برخی از موارد بدون رنگ است. ترشح خونی یا آبکی که خودبخودی بوده و از یک پستان و از یک مجرا خارج شود، یا همراه با غده‌ای در پستان باشد، شک به سرطان پستان را افزایش می دهد.
۳- تغییرات پوست سینه
این تغییرات به صورت فرورفتگی و یا کشیدگی پوست پستان است. فرورفتگی پوست پستان ممکن است بطور ثابت و مشخص وجود داشته باشد و یا در معاینه پستان دیده شود. کشیدگی پوست، اگر چه علامت مهمی می باشد، ولی یافته قطعی دال بر سرطان نیست و گاهی به دنبال بیماری های خوش خیم پستان نیز دیده می شود.
۴- افزایش اندازه ی غدد لنفاوی زیر بغل
بزرگی غدد لنفاوی زیربغل می تواند به دلیل ضایعات خوش خیم و حتی التهاب ها و ضربه به ناحیه دست و یا پستان باشد. بنابراین اگرچه این علامت بیمار را به سمت بررسی های بیشتر هدایت می کند ولی باید دانست که این حالت از ابتدا نگران کننده نیست.
۵- تغییرات نوک پستان
در بعضی افراد فرورفتگی نوک سینه ممکن است بعد از شیردهی یا پس از دوران بلوغ ایجاد گردد که معمولاً به طور خود به خودی و یا با دستکاری خود فرد به حالت اول برمی گردد. در حالی که در سرطان، این فرورفتگی حالت ثابت دارد و با معاینه دقیق پستان ممکن است وجود غده ای در زیر نوک و هاله پستان مشخص شود. قرمزی و خارش نوک پستان همراه با پوسته پوسته شدن و ترک خوردن آن، می توانداز علائم نوعی از سرطان سینه به نام پاژه باشد مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
۶- تغییر اندازه پستان
گاهی اوقات به علت بزرگی بیش از حد یک تومور و یا التهاب قابل توجه دور تومورهای کوچکتر، پستان در یک طرف، بطور واضحی بزرگتر از طرف مقابل میشود. البته اندازه دو پستان در افراد سالم نیز کاملاً مشابه نیست ولی بزرگی یک پستان نسبت به طرف دیگر که اخیراً ایجاد شده است، باید مورد توجه قرار گیرد و با انجام معاینه از عدم وجود توده و سلامت پستان مطمئن شد. گاهی هم تومورهای خوش‌خیم و نیز ضربه به پستان، خونریزی و یا التهاب ناشی از تجمع شیر در سینه (بویژه در خانم‌های باردار و شیرده) و کیست‌های بزرگ، باعث این عدم تقارن میشوند. این مورد را با معاینه و استفاده از روش های تشخیصی، می توان نوع آنها را تعیین نمود.
غربالگری سرطان سینه
غربالگری در اکثر بیماری ها به جهت جلوگیری از رسیدن بیماری به مرحله ای که درمان بیشتر و سخت تری دارد انجام می گیرد. برای سرطان سینه هم غربالگری کمک می کند تا قبل از ظهور علائم، به وجود آن پی ببریم تا با درمان های ساده تری آن را درمان کنیم.
غربالگری در:
- افراد سالم بدون سابقه سرطان سینه در بستگان نزدیک: بعد از 40 سالگی هر سال.
- افرادی که نوع خاصی از جهش ژنتیکی در آن ها اثبات شده: 25 تا 30 سالگی.
- افرادی که سابقه سرطان در بستگان نزدیک دارند: حدود 20 سالگی.
پیشنهاد میشود بخوانید: ۵ علامت و علائم سرطان تخمدان که نمیشناسید
- معاینه توسط خود فرد و پزشک به صورت مرتب (بهترین زمان برای انجام معاینه ماهیانه، 3-2 روز پس از اتمام خونریزی ماهیانه است.
- در دوران یائسگی، حاملگی و شیردهی، زمان معاینه را خود فرد به دلخواه می‌تواند انتخاب کند.)
- تصویر برداری توسط MRI (در افرادی که سابقه ی سرطان سینه در بستگان نزدیک دارند یا داری جهش های ژنتیکی می باشند مناسب است.)
- ماموگرافی (روش معمول و متداول و حساس برای غربالگری است و از اشعه ایکس استفاده می کند و توده های کوچکی که در سایر روش ها دیده نمی شوند را تشخیص می دهد.)
