دکتر سیده سعیده اسدی

درمان بی اختیاری ادرار

این مقاله مورد تایید خانم دکتر اسدی می‌باشد

زمان مطالعه: 8 دقیقه

۲۲ واقعیت در مورد درمان بی اختیاری ادرار

در این مقاله قصد داریم تا درباره انواع درمان بی اختیاری ادرار صحبت کنیم. بی اختیاری ادرار میلیون ها نفر از زنان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در حالی که شیوع بی اختیاری ادرار با بالا رفتن سن بیشتر می شود اما این بیماری یک عارضه جانبی طبیعی از فرایند پیری نبوده و نیازی به پذیرش یا زندگی کردن با آن وجود ندارد.

بی اختیاری ادرار از جمله بیماری های زنان است که اکثر زنان در زندگی خود آن را تجربه میکنند٬ بی اختیاری ادرار٬ دلایل مختلفی دارد و در شرایط مختلفی هم ممکن است بروز کند که در زیر به ان اشاره میکنیم:

۱- سن شروع بی اختیاری ادرار

اغلب زنان شروع علائم بی اختیاری ادرار را در دهه ۴۰ و ۵۰ سالگی خود و پس از زایمان تجربه می کنند. با این حال، در برخی موارد مخصوصا در افراد مستعد ابتلا به بیماری های ادراری این عارضه زود تر شروع می شود.

۲- انواع بی اختیاری ادرار

۱- بی اختیاری استرسی (فشاری):

این نوع هنگامی بروز می دهد که عضلات کف لگن ضعیف بوده و سبب نشت ادرار در هنگام سرفه، عطسه، پریدن یا خندیدن می شوند.

۲- بی اختیاری اورژانسی:

این نوع بی اختیاری در زنان مسن و در اثر ضعیف شدن عضلات مثانه یا کاهش ظرفیت نگهداری ادرار اتفاق می افتد. نام دیگر این بیماری، مثانه بیش فعال است که سبب بروز انقباضات غیر ارادی مثانه و نیاز شدید به دفع فوری ادرار می شود.

۳- بی اختیاری ترکیبی:

این نوع همانطور که از نام آن مشخص است، ترکیبی از بی اختیاری استرسی و اورژانسی می باشد.

urinary incontinence b - ۲۲ واقعیت در مورد درمان بی اختیاری ادرار
بی اختیاری عملکردی در مبتلایان به آرتریت و آلزایمر یا پارکینسون بیشتر دیده میشود

۳- روش های تشخیص بی اختیاری ادرار

معاینه کامل بی اختیاری ادرار می تواند تا ۵ مرحله را در برگیرد. این مراحل شامل موارد زیر هستند:

  • بررسی علائم و تاریخچه پزشکی فرد
  • معاینه فیزیکی، لگنی یا ادراری تناسلی
  • سونوگرافی رحم، مثانه و مقعد: سونوگرافی با هدف بررسی اندازه و موقعیت این اندام ها و همچنین یافتن هر گونه ویژگی های غیر طبیعی در شکل اندام های لگنی انجام می شود.
  • سیستوسکوپی: معاینه ویدیویی از مجاری ادرار جهت بررسی سلامت بافت مثانه و میزراه
  • آزمایش اورودینامیک: جهت سنجش عملکرد عصب و عضله، فشار داخل و اطراف مثانه، سرعت جریان، ظرفیت نگهداری ادرار و…

۴- بی اختیاری ادرار عارضه ای ناشی از افزایش سن نیست

یک تصور غلط این است که بی اختیاری ادرار عارضه ای طبیعی از فرایند افزایش سن است. زنان بنا بر دلایل مختلفی به بی اختیاری ادرار دچار می شوند که چندین گزینه درمانی نیز برای درمان آن وجود دارد.

۵- برخی دلایل بی اختیاری ادرار

  • مشکل مثانه
  • افتادگی یا پرولاپس یک اندام لگنی به سمت پایین یا بیرون از موقعیت خود
  • کاهش قدرت عضلانی
  • ضعیف شدن حمایت کف لگن
  • ابتلا به یک بیماری بافت همبند به نام هایپرموبیلیتی
urinary incontinence drasadi - ۲۲ واقعیت در مورد درمان بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار در شرایط مختلف خود را نشان میدهد

۶- آمار مبتلایان به بی اختیار ادرار

یک نفر از هر ۳ زن بالای ۴۰ سال علائم بی اختیاری ادرار را تجربه می کنند. این آمار در زنان بالای ۶۰ سال به ۱ نفر از هر ۲ زن می رسد. عدم ابتلا به نوعی از بی اختیاری ادرار در زنان بالای ۸۰ سال نادر است.

۷- مشکلات مربوط به حمایت کف لگن

این مشکلات می توانند در شرایطی همچون بارداری به وجود آیند و بر اندام های اطراف خود فشار وارد کنند. در افراد مبتلا به این مشکلات همچون زنان باردار فشار زیادی از لگن به مثانه وارد شده و سبب بروز درد و افزایش دفعات یا فوریت دفع ادرار می شود. همچنین، این وضعیت می تواند خواب، رانندگی و دیگر فعالیت های متداول فرد را نیز مختل کند.

۸- درمان بی اختیاری ادرار اورژانسی

با اینکه درمان های جراحی می توانند ۹۹ درصد بی اختیاری های استرسی را درمان کنند اما در حال حاضر یک فرایند جراحی جهت درمان بی اختیاری اورژانسی وجود ندارد. گزینه های درمانی اولیه برای رفع بی اختیاری اورژانسی شامل موارد زیر می شوند:

  • اصلاحات رفتاری و تغذیه ای
  • تمرین عضلات مثانه
  • زمان بندی دفع ادرار
  • مصرف دارو های خوراکی
  • جایگذاری دارو به وسیله کاتتر در مثانه
  • تزریق بوتاکس به مثانه
  • درمانی شبیه به طب سوزنی به نام نورومودولیشن
  • قرار دهی یک دستگاه تحریک کننده عصبی همچون ضربان ساز قلب در مثانه
  • تقویت عضلات واژن با دستگاه RF

بی اختیاری ادرار و زایمان

۹- زایمان های طبیعی متعدد می توانند عضلات کف لگن را ضعیف کرده و منجر به بروز بی اختیاری ادرار شوند. با این حال، زنانی که به روش های غیر از طبیعی زایمان می کنند نیز می توانند به بی اختیاری ادرار مبتلا شوند.

۱۰- کلاژن توانایی التیام و بازسازی بافت های سالم را فراهم می کند. زایمان طبیعی به دلیل کاهش مقدار کلاژن بافت ها می تواند به بروز بی اختیاری ادرار در آینده منجر شود. زنان بالای ۴۰ سال اغلب توسط جاذبه، کاهش هورمون ها یا درگیری با دیگر مشکلات پزشکی به مشکلات مثانه ای دچار شده و بهبودی از زایمان طبیعی برای آن ها دشوار تر است.

۱۱- زنانی که به روش جراحی سزارین زایمان می کنند به ندرت به مشکلات بی اختیاری ادرار دچار می شوند. در واقع، جراحی سزارین می تواند به سفت نگه داشتن عضلات واژن و مثانه کمک کند. برای مثال، در کشور های بسیار توسعه یافته همچون ایتالیا، فرانسه و برزیل بسیاری از زنان برای محافظت از اندام های لگنی خود همواره سزارین را بر زایمان طبیعی ترجیح می دهند.

تغییراتی ساده برای ارتقا سلامت مثانه و لگن

۱۲- مصرف مقادیر زیاد کافئین یا الکل به دلیل افزایش نیاز به دفع ادرار می تواند سبب تشدید بی اختیاری شود. باید پس از ساعت ۱۰ شب از مصرف مایعات خودداری کرده و در صورت تشنگی تکه هایی از یخ را زیر دندان خرد کرد. افراد باید مصرف قهوه، نوشابه، چای غلیظ و الکل را پس از ساعت ۶ عصر محدود کنند.

۱۳- خواب کافی و بی اختیاری ادرار با یکدیگر ارتباط معکوسی دارند. بی اختیاری ادرار می تواند در اثر استرس، اضطراب و کمبود خواب تشدید شود. همچنین، در صورتی که این بیماری سبب بیدار شدن مکرر در طول خواب شب شود، کیفیت خواب فرد کاهش خواهد یافت. جهت بازیابی مجدد کنترل ادرار خود می توان به پزشکی مراجعه کرد که در زمینه بیماری های لگن و جراحی ترمیمی تخصص دارد.

۱۴- مصرف یک رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی تازه و طبیعی می تواند وضعیت فرد را بهبود بخشد. همچنین، محدود کردن مصرف مواد غذایی فرآوری شده و حاوی سموم ضد آفت، رنگ ها، آنتی بیوتیک ها، نگه دارنده ها و هورمون ها می تواند اثری مشابه داشته باشد. افراد مبتلا باید از مصرف خوراکی های اسیدی یا دیگر مواد غذایی محرک مثانه خودداری کنند.

۱۵- بی اختیاری ادرار در زنان دارای شاخص توده بدنی بیشتر و دارای وزن ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم شیوع بیشتری دارد. کاهش وزن می تواند در بهبود بی اختیاری ادرار نقش چشم گیری ایفا کند. در واقع، مطالعت نشان می دهند که تنها کاهش ۱۰ درصد وزن بدن می تواند بیماری های ادراری را تا ۶۰ درصد بهبود بخشد.

درمان بی اختیاری ادرار

۱۶- استروژن درمانی

واژن و مثانه اندام هایی حساس به استروژن هستند. کاهش میزان استروژن پس از یائسگی سبب درگیری هر دوی این اندام ها می شود. پماد های واژینال حاوی استروژن می توانند بدون ایجاد خطر ابتلا به سرطان پستان عملکرد مثانه را به طرز چشم گیری بهبود بخشیده و دیگر علائم یائسگی همچون خشکی واژن را رفع کنند. عصاره خوراکی و بدون نسخه سیب زمینی شیرین و ایزو فلاوونوئید های سویا نیز می توانند در این زمینه مفید باشند.

۱۷- نقش رابطه جنسی در درمان بی اختیاری ادرار

در صورت عدم برقراری ارتباط جنسی، عضلات واژن و لگن ضعیف شده و در نهایت دچار کاهش حجم می شوند. دیلاتور ها و تمرینات مناسب کف لگن به ترتیب می توانند سبب احیای مجرای واژن و تقویت عضلات شوند. با اینکه تمرینات کگل افتادگی اندام های لگنی را درمان نمی کنند اما درمان عضلات کف لگن در صورتی که تحت نظارت یک درمانگر حرفه ای باشد می تواند نحوه انقباض مناسب را به بیمار آموزش دهد. این انقباض ها برای تصحیح عضلات بوده و در صورت عدم بهبود علائم حداقل روند پیشرفت بی اختیاری را آهسته تر می کنند.


پیشنهاد میشود بخوانید: ورزش کگل

۱۸- انواع روش های درمانی بی اختیاری ادرار

درمان بی اختیاری ادرار در زنان روش های مختلفی دارد:

  • تغییر سبک زندگی همچون تغییر رژیم غذایی، داشتن خواب کافی و کاهش وزن
  • مصرف دارو های خوراکی جهت بازگردانی ثبات مثانه
  • طب سوزنی به همراه دستگاه نورومودولاتور: این دستگاه تکانه هایی عصبی به مثانه ارسال می کند.
  • تزریق بوتاکس: بوتاکس می تواند اسپاسم های مثانه را از بین برده و ظرفیت نگهداری ادرار را بیشتر کند. تزریق این ماده تقریبا ۵ دقیقه طول کشیده و اثرات آن تا سه ماه پایدار هستند.
  • اعمال دارو به مثانه از طریق یک لوله و خروج آن ها به همراه ادرار
  • محرک کاشتنی در مثانه: این مورد درمانی پیشرفته است که در صورت شکست تمامی موارد بالا به کار می رود.
  • تزریق کلاژن
  • درمان با امواج رادیویی
  • جوانسازی واژن با لیزر یا دستگاه RF
  • درمان کامپیوتری عضلات کف لگن
  • جراحی: آخرین گزینه درمانی است.
urinary incontinence m1 - ۲۲ واقعیت در مورد درمان بی اختیاری ادرار
برخی از درمان های بی اختیاری ادرار

۱۹- نقش افتادگی رحم یا مثانه

پرولاپس رحم و مثانه دو نوع از فتق های کف لگن هستند و همانند هر فتق دیگری در صورت ایجاد شدن به صورت خود به خود برطرف نمی شوند. این افتادگی نه تنها سبب برآمدگی، بی اختیاری، فشار، درد و ناراحتی می شود بلکه می تواند با پیچیدن به دور اندام های لگنی سبب انسداد نیز شود. افتادگی همچنین می تواند به بروز مشکلات کلیوی یا عفونتی کشنده منجر شود. فرایند های جراحی سرپایی می توانند این بیماری را تصحیح کرده و علائم را کاهش دهند.

۲۰- نقش درمان مناسب در جلسه اول

اهمیت دارد که هر فرد در بار اول درمان مناسب را دریافت کند. شرایط هر بیمار منحصر به فرد بوده و ضروری است که درمان متناسب با نیاز ها، انتظارات، سبک زندگی و سن فرد باشد. در صورتی که جراحی درمان بی اختیاری ادرار با شکست مواجه شود، امکان دارد بافت اسکار (جای زخم) تشکیل شده یا شکل اندام به گونه ای تغییر یابد که گزینه های درمانی آتی را محدود کند. جراحی باید توسط یک جراح بسیار با تجربه و ماهر در این زمینه انجام شود. تحقیقات نشان داده اند که جراحان دارای حجم کاری بالا بهترین نتایج را ایجاد می کنند.

۲۱- درمان های جراحی

این درمان ها شامل گزینه های درمانی ترمیمی واژینال، لاپاراسکوپی و رباتیک هستند که به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام می شوند. تمامی این درمان ها موجب احیای حمایت کف لگن، بهبود عملکرد مثانه و درمان بی اختیاری ادرار می شوند. درمان های جراحی شامل مش واژینال برای زنان فعال از نظر جنسی توصیه نمی شود.

۲۲- ضعف بافت همبند و رباط های اطراف

با اینکه امکان دارد پزشک برداشت کامل رحم را توصیه کند اما باید در خاطر داشت که افتادگی رحم مشکل این اندام نبوده و در اثر ضعف بافت همبند و رباط های اطراف آن صورت می گیرد. با این حال، برداشت رحم به تنهایی مشکل را حل نکرده و فرد به انجام جراحی های پیچیده تری در آینده نیازمند خواهد بود. البته، درمان های کم تهاجم متعددی برای درمان افتادگی رحم وجود دارند.

افراد نباید با پوشیدن پد، پوشک یا تغییر سبک زندگی خود بی اختیاری ادرار را تحمل کنند. همانطور که در بالا گفته شد، گزینه های زیادی برای درمان، مداوا یا پیشگیری از بدتر شدن این عارضه و همچنین بهبود کیفیت زندگی وجود دارد. بسیاری از بیماران بیان دارند که تا پیش از درمان از تاثیر بی اختیاری ادرار بر کیفیت زندگی خود آگاه نبوده اند. مبتلایان هر چه زود تر به متخصص زنان مراجعه کنند، گزینه های درمانی بیشتری خواهند داشت. یک درمان ساده ۱۵ دقیقه ای می تواند فرد را قادر سازد تا مسافرت ها، فعالیت های ورزشی و دویدن به دنبال کودکان یا نوادگان خود را از سر گیرد.

برگرفته از: Urinary Incontinence

متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ زیبایی زنان

در مطب دکتر سعیده اسدی، همواره تلاش می‌شود با تکیه بر دانش و مهارت بالا، بهترین روشهای درمانی، زیبایی و ترمیمی زنان به متقاضیان گرامی ارائه شود.

دیگر مقالات این دسته بندی

2 پاسخ

  1. سلام من ۱۴ سالمه
    موقع دستشویی کردن تپش قلب خیلی شدیدی منو میگیره و یا تپش قلبم یهویی بالا میره و باث میشه ادرارم نشت پیدا کنه
    باید چیکار کنم؟ ؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *