دکتر سیده سعیده اسدی

درمان اختلالات قاعدگی

menstrual-disorders-sh1

اختلالات عادت ماهیانه

اختلالات قاعدگی (به انگلیسی: Menstrual disorders) به مشکلات مربوط به چرخه عادت ماهیانه یک خانم گفته میشود. این موضوع یکی از شایع ترین دلیل مراجعه بانوان به متخصص زنان است. اختلالات قاعدگی و علائم آن ها می تواند زندگی روزمره را مختل کنند. همچنین می توانند بر توانایی خانم در بارداری تأثیر بگذارند.

یک عادت ماهیانه نرمال طیف وسیعی از تغییرات را نشان می دهد مثلا:

  • طول سیکل ماهیانه از حدود ۲۲ روز تا حدود ۴۰ روز متفاوت است.
  • همچنین روزهای خونریزی بین ۳ تا ۱۰ روز نرمال تلقی می شود.
  • میزان خونریزی های هر فرد هم از حدود ۳۵ تا ۸۰ میلی لیتر خون طبیعی است.

مراحل یک سیکل قاعدگی

عادت ماهیانه خونریزی ماهانه از رحم بانوان است که با نامهای دیگری مانند قاعدگی، منس و پریود هم خوانده می شود. خون قاعدگی ترکیبی از خون کامل و بافتهای ریزش کرده رحم است. اکثر دوره های قاعدگی بین ۳ تا ۵ روز طول می کشد.

در حالت عادی اولین روز قاعدگی اولین روز سیکل قاعدگی به حساب می آید در این زمان به علت کاهش هورمون های استروژن و پروژسترون لایه داخلی رحم یا همان اندومتر به صورت خون قاعدگی ریزش می کند.

سپس بر اثر هورمونهای دستور دهنده از هیپوفیز فولیکول های موجود در تخمدان شروع به رشد می کنند. این فولیکولهای در حال رشد از خود، هورمون استروژن را به داخل خون ترشح می کنند که باعث افزایش رشد اندومتر می شود.

سپس یکی از این فولیکولها به فولیکول غالب تبدیل شده و در میانه های سیکل به صورت تخمک آزاد می شود (تخمک گذاری). اگر در همین زمان اسپرم در رحم آماده باشد تخمک بارور شده و به بارداری منجر می شود و گرنه تخمک آزاد شده از بین رفته و باقیمانده تخمک که درون تخمدان وجود دارد به نام جسم زرد شروع به ترشح پروژسترون می کند.

وجود پروژسترون باعث ادامه روند رشد و افزایش غدد داخل اندومتر می شود و بعد از حدود ۱۴ روز جسم زرد از بین می رود و در واقع منبع پروژسترون پایان می پذیرد و اندومتر ریزش میکند که به آن خونریزی قاعدگی گفته می شود.

هرگونه اختلال در این سیکل هورمونی در هیپوفیز یا تخمدان یا در اندومتر منجر به اختلالات قاعدگی می شود.

1 - درمان اختلالات قاعدگی

انواع اختلالات قاعدگی

  1. آمنوره
  2. دیسمنوره
  3. سندروم قبل از قاعدگی (PMS)
  4. منوراژی
  5. اولیگومنوره یا پلی منوره
  6. هیپومنوره یا هیپر منوره
  7. خونریزی قاعدگی نامنظم
  8. لکه بینی بین قاعدگی (spoting)
  9. لکه بینی یا خونریزی بعد از هر نزدیکی جنسی (post coital bleeding)
  10. هرگونه لکه بینی یا خونریزی در دوران حاملگی و یائسگی غیرطبیعی تلقی می شود

۱- آمنوره

قطع خونریزی های قاعدگی به جز در مورد حاملگی به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می شود

آمنوره نوع اولیه:

وقتی که در دختران بالای ۱۶ سال هنوز قاعدگی اتفاق نیفتاده باشد آمنوره اولیه رخ داده است

آمنوره نوع ثانویه:

آمنوره به دلایل مختلفی به عنوان بخشی از روند طبیعی زندگی مانند بارداری، شیردهی یا یائسگی ممکن است رخ دهد. یا ممکن است در نتیجه مصرف داروها یا یک مشکل پزشکی از جمله موارد زیر باشد:

  • ناهنجاری در تخمک گذاری
  • نقص هنگام تولد یا ناهنجاری آناتومیک
  • اختلال در غذا خوردن
  • چاقی
  • ورزش بیش از حد
  • اختلال تیروئیدی

۲- دیسمنوره

دیسمنوره با درد های شدید و مکرر قاعدگی مشخص می شود. علت دیسمنوره بستگی به اولیه یا ثانویه بودن آن بستگی دارد. با وجود دیسمنوره اولیه، زنان دچار انقباضات غیرطبیعی رحم ناشی از عدم تعادل شیمیایی در بدن می شوند.

دیسمنوره ثانویه به دلیل سایر بیماری ها ایجاد می شود مانند آندومتریوز.

علل احتمالی دیسمنوره ثانویه

  • بیماری التهابی لگن (PID)
  • فیبروئید رحم
  • بارداری غیر طبیعی (یعنی سقط جنین، بارداری خارج رحمی)
  • عفونت، تومورها یا پولیپ در حفره لگن

علائم دیسمنوره

  • گرفتگی یا درد در قسمت تحتانی شکم
  • کمردرد که به پاها انتشار دارد
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • اسهال
  • خستگی
  • ضعف
  • غش کردن
  • سردرد

۳- سندروم قبل از قاعدگی (PMS)

هر علامت ناخوشایند یا ناراحت کننده در طول سیکل قاعدگی

۴- منوراژی

میزان خونریزی های ماهیانه خیلی زیاد (بیش از ۸۰ میلی لیتر) یا میزان تامپون و یا پد های استفاده شده بیش از حد طبیعی

منوراژی شایع ترین نوع خونریزی غیر طبیعی رحم است و با خونریزی شدید و طولانی مدت قاعدگی مشخص می شود. در برخی موارد، خونریزی ممکن است به حدی شدید باشد که فعالیتهای روزانه مختل شود.

علل احتمالی منوراژی شامل موارد زیر است:

  • عدم تعادل هورمونی
  • بیماری التهابی لگن (PID)
  • فیبروئید رحم
  • حاملگی غیرطبیعی (یعنی سقط جنین، خارج رحمی)
  • عفونت، تومورها یا پولیپ ها در حفره لگن
  • برخی از دستگاه های جلوگیری از بارداری؛ یعنی دستگاه های داخل رحمی (IUD)
  • اختلالات خونریزی یا پلاکت
  • سطح بالای پروستاگلاندین (ماده شیمیایی مورد استفاده برای کنترل انقباضات عضلات رحم)
  • سطح بالای اندوتلین ها (مواد شیمیایی مورد استفاده برای گشاد شدن رگ های خونی)
  • بیماری کبدی، کلیوی یا تیروئیدی

۵- اولیگومنوره یا پلی منوره

طول سیکل های ماهیانه کمتر از ۳ هفته و یا بیشتر از ۵ هفته در صورتی که این شکل بیش از ۶ ماه طول کشیده باشد

۶- هیپومنوره یا هیپر منوره

اگر طول مدت خونریزی کمتر از ۲ روز یا بیش از ۱۰ روز باشد

۷- خونریزی قاعدگی نامنظم

طوری که فاصله هر پریود تا پریود بعدی غیرقابل پیش بینی باشد.

۸-لکه بینی بین قاعدگی (Spoting)

۹-لکه بینی یا خونریزی بعد از هر نزدیکی جنسی (Post Coital Bleeding)

۱۰- لکه بینی یا خونریزی در دوران حاملگی و یائسگی

هر گونه لکه بینی یا خونریزی در دوران حاملگی و یائسگی غیرطبیعی تلقی می شود.
هر خونریزی که بیش از یک سال از آخرین دوره قاعدگی طبیعی در یائسگی رخ دهد.

علت اختلالات قاعدگی

۱- در سنین اولیه قاعدگی (۲ سال اول) و سنین نزدیک به یائسگی ممکن است در تمام سیکل های ماهیانه تخمک گذاری صورت نگیرد بنابراین فرد دچار کاهش پروژسترون خواهد بود.

در چنین مواردی قاعدگی ها ممکن است نا منظم یا بسیار شدید (میزان خونریزی بالا) همراه با لکه بینی بین قاعدگی اتفاق بیفتد.

۲- تمام مسائلی که بر روی هورمونهای بدن تأثیر می گذارند شامل:

  • کیست های تخمدانی
  • قرص ها و آمپول های هورمونی جلوگیری از بارداری
  • ورزش و فعالیت های سنگین
  • کاهش یا افزایش سریع وزن
  • بیماریهای تیروئید (کم کاری یا پرکاری)
  • افزایش پرولاکتین
  • وسایل داخل رحمی جلوگیری از بارداری (IUD)

۳- به جز مشکلات هورمونی مشکلات فیزیکی رحم هم میتوانند باعث خونریزی های غیر عادی بشوند.
این عوامل شامل موارد زیر است:

  • فیبروم ها
  • پولیپ های رحم (رشد موضعی غیرطبیعی اندومتر)
  • آدنومیوز: رشد اندومتر داخل بافت رحم
  • چسبندگی رحم (که باعث کاهش میزان خونریزی میشود)

۴- موارد نادر دیگر شامل:

  • اختلالات انعقادی یا داروهای رقیق کننده خون
  • سرطان دهانه رحم، اندومتر و یا سرطان تخمدان
  • بیماری های مزمن کلیه، کبد، آدرنال یا دیابت
  • عفونت دهانه رحم یا اندومتر
  • مصرف مواد مخدر
  • شیمی درمانی

تشخیص اختلالات قاعدگی

شرح حال بیمار

اولین راه تشخیص یک شرح حال دقیق است و فرد باید جزئیات و علایم قاعدگی های خود را یادداشت کند.

همینطور شرح حال سابقه بیماری های قبلی و نوع تغذیه و ورزش هم مهم است.

معاینه لگنی

قدم بعدی تشخیص، یک معاینه فیزیکی است. پزشک با معاینه، انواع عفونت ها، زخم ها و سایر مسائل را تشخیص میدهد.

آزمایشات خون

  • تست خون جهت تشخیص کم خونی ناشی از خونریزی همینطور تشخیص اختلالات انعقادی
  • تست های هورمونی

سونوگرافی

برای تشخیص فیبروم ها، پولیپ رحم یا کیست تخمدان

هیستروسکوپی

در این روش پزشک با یک دوربین کوچک داخل رحم را بررسی میکند

نمونه برداری

پزشک یک نمونه کوچک از بافت اندومتر رحم برداشته و جهت بررسی به پزشک پاتولوژیست ارجاع می دهد

MRI

اگر راههای تشخیص قبلی راهگشا نباشد ممکن است MRI آدنومیوزهای کوچک را تشخیص دهد.

درمان اختلالات قاعدگی

درمان اختلالات قاعدگی یک فرمول کلی ندارد و بسته به علت ایجاد کننده درمان متفاوتی مد نظر قرار میگیرد. همینطور نوع درمان به سن فرد و اینکه در آینده قصد بارداری دارد یا خیر ارتباط دارد.

گزینه های درمانی از تغییر در شیوه زندگی تا گزینه های جراحی متغیر است:

تغییر در رژیم غذایی. مانند کاهش نمک، کافئین، قند و الکل قبل از دوره قاعدگی برای کاهش درد و سایر علائم.

۱- درمان علت های زمینه ای

درمان بیماری هایی مثل

  • بیماری های تیروئید
  • بیماری های خونی
  • متعادل کردن وزن
  • میانه روی در ورزش
  • رفع نواقص مادرزادی
  • درمان هایپرپرولاکتیمنی
  • کاهش استرس های روحی

درمانهای دارویی:

    1. قرصهای جلوگیری از بارداری می توانند میزان خونریزی را کاهش دهند.
    2. استفاده از داروهای تسکین دهنده درد به کاهش درد و داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری به کاهش خونریزی های شدید و تنظیم دوره های قاعدگی کمک می کند. داروهای مورد استفاده عبارتند از:
      • دیورتیک ها
      • مهار کننده های پروستاگلاندین
      • مکمل های هورمونی
      • داروهای ضد بارداری
      • مکمل های ویتامین یا مواد معدنی
      • داروهای ضد افسردگی
    3. آگونیست های هورمونهای آزادکننده گنادوتروپین: این دارو ها ساخت بعضی از هورمونها را در بدن متوقف می کنند و برای درمان فیبروم ها و اندومتریوز کاربرد دارند.
    4. NSAID یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند مفنامیک اسید و ناپروکسن اگر چند روز قبل از شروع قاعدگی استفاده شوند میزان خونریزی را کاهش می دهند.
    5. ترانگزامیک اسید: به انعقاد خون و کاهش خونریزی شدید کمک می کند
    6. در بعضی از موارد استفاده از IUD هایی که هورمون ترشح میکنند مانند میرنا شدت خونریزی را کاهش می دهند.

۲- درمان جراحی

در شرایطی که علت ثانویه باعث ایجاد آن شده باشد و به درمان های دیگر جواب ندهد جراحی را می توان انجام داد. یعنی در بعضی از موارد خونریزی های غیر عادی، جراحی مورد نیاز است شامل:

– کورتاژ درمانی تشخیصی

  • فرسایش آندومتر (Endometrial ablation)

در این روش از الکتریسیته یا لیزر برای نابودی اندومتر استفاده می شود.

  • میومکتومی یا آمبولیزه کردن شریان رحمی

در مواردی که فرد میوم دارد میشود یا میوم را برداشت یا خونرسانی به میوم را با آمبولیزه کردن شریان اندومتری قطع کرد

– هیسترکتومی

در این روش کل رحم برداشته می شود و در موارد میوم های بزرگ یا سرطان اندومتر یا مواردی که روشهای دیگر مؤثر نبوده اند کاربرد دارد.

– لاپاروسکوپی

با استفاده از یک اسکوپ که برش های کوچک در شکم ایجاد می کند

– جراحی باز شکمی

روشی شامل برش آندومتر که باعث از بین رفتن پوشش رحم برای متوقف کردن دوره های قاعدگی می شود

خدمات زیبایی واژن در مطب دکتر سعیده اسدی٬ متخصص زنان و فلوشیپ زیبایی زنان در شرق تهران
جهت مشاوره٬ با مطب تماس بگیرید.

مشاهده ویدیو

ویدیوی اول: توضیحات خانم دکتر سعیده اسدی در مورد خونریزی های غیرطبیعی قاعدگی

ویدیوی دوم: پاسخ به سوالات رایج مانند

۱- اگر بعد از چند سال٬ تعداد روزهای دوران پریودی کمتر از حالت همیشگی شود٬ آیا میتواند علت بیماری باشد؟ همچنین در مورد حجم خون پریودی

۲- اگر بعد از چند سال٬ سیکل ماهیانه مثلا از ۲۸ به ۲۶ تغییر کند٬ علت بیماری است؟

۳- آیا این باور درسته که خوردن قرص اهن در دوران قاعدگی٬ باعث افزایش خون پریودی میشه؟

۴- قاعدگی بعد از سقط جنین به چه شکل است؟

۵- چرا گاهی قاعدگی ها زودتر از موعد اتفاق میفتد

۶- عقب افتادگی قاعدگی

۷- قاعدگی ها بعد از بستن لوله های رحمی به چه شکل است؟

لطفا در صورتی که جواب سوال خودتون رو نگرفتید کامنت بذارید و یا با شماره 02176700518 تماس بگیرید.JTNDZGl2JTIwaWQlM0QlMjIyNTY5NjU3NDUyNyUyMiUzRSUzQ3NjcmlwdCUyMHR5cGUlM0QlMjJ0ZXh0JTJGSmF2YVNjcmlwdCUyMiUyMHNyYyUzRCUyMmh0dHBzJTNBJTJGJTJGd3d3LmFwYXJhdC5jb20lMkZlbWJlZCUyRnJGdE5YJTNGZGF0YSU1QnJuZGRpdiU1RCUzRDI1Njk2NTc0NTI3JTI2ZGF0YSU1QnJlc3BvbnNpdmUlNUQlM0R5ZXMlMjIlM0UlM0MlMkZzY3JpcHQlM0UlM0MlMkZkaXYlM0U=JTNDZGl2JTIwaWQlM0QlMjIyMjE5MDk1OTI5MSUyMiUzRSUzQ3NjcmlwdCUyMHR5cGUlM0QlMjJ0ZXh0JTJGSmF2YVNjcmlwdCUyMnNyYyUzRCUyMmh0dHBzJTNBJTJGJTJGd3d3LmFwYXJhdC5jb20lMkZlbWJlZCUyRm1uZ05hJTNGZGF0YSU1QnJuZGRpdiU1RCUzRDIyMTkwOTU5MjkxJTI2ZGF0YSU1QnJlc3BvbnNpdmUlNUQlM0R5ZXMlMjIlM0UlM0MlMkZzY3JpcHQlM0UlM0MlMkZkaXYlM0U=

سوالات متداول درباره اختلالات قاعدگی

یک زن معمولاً ۴ تا ۸ هفته بعد از سقط جنین قاعدگی بعدی خود را خواهد داشت. سقط جنین رحم را خالی می کند، بنابراین چرخه قاعدگی دوباره شروع می شود.
تاریخ شروع قاعدگی بعدی به این موضوع بستگی دارد که وی از عوامل پیشگیری بارداری استفاده می کند یا خیر.

اگر قاعدگی ۸ ماه بعد از سقط جنین شروع نشود، باید به پزشك متخصص زنان خود مراجعه کنید.برخی روش های پیشگیری از بارداری ممکن است بر روی منظم بودن قاعدگی بعد از سقط جنین تأثیر بگذارند. اگر فردی به طور معمول دوره های نامنظم داشته باشد، ممکن است بعد از سقط جنین، نیز این نامنظمی ادامه یابد.

سقط جنین منجر به استرس عاطفی می شود، که ممکن است بر روی چرخه قاعدگی فرد تأثیر بگذارد.داروهایی که برای اختلالات قاعدگی تجویز میشود بستگی به نوع اختلال و علت این اختلال دارد.

اما معمولا داروها از موارد زیر هستند:

  • ترکیب استروژن و پروژستین
  • داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) …
  • مکمل های معدنی. …
  • پروژستین ها …
  • آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین. …
  • داروهای ضد دیابتی، بیگوانین.

اما در هر صورت داروی شما باید توسط پزشک متخصص زنان تجویز شود و خودسرانه دارویی مصرف نکنید.علل بسیاری وجود دارد، از استرس گرفته تا شرایط اساسی پزشکی جدی تر:

  • عوامل استرس و سبک زندگی
  • قرص های ضد بارداری
  • پولیپ رحم یا فیبروم
  • آندومتریوز
  • بیماری التهابی لگن
  • سندرم تخمدان پلی کیستیک
  • نارسایی زودرس تخمدان

یک چرخه قاعدگی عادی 28 روز طول می کشد، به علاوه یا منهای هفت روز.

خونریزی قاعدگی اگر بیشتر از هر 21 روز اتفاق بیفتد یا بیش از 8 روز طول بکشد نامنظم تلقی می شودطی یک یا دو سال از دوره اول قاعدگی، ۵۰ تا ۷۵ درصد از دختران جوان دچار دردهای شدید قاعدگی یا دیسمنوره می شوند. برخی از موارد دیسمنوره درنهایت به آندومتریوز مبتلا می شوند که در آن بافت آندومتر در مکان هایی در حفره لگن غیر از رحم قرار دارد.

با این حال، اکثر دختران می توانند اطمینان داشته باشند که درد مربوط به تولید پروستاگلاندین ها توسط رحم است که به راحتی قابل کنترل است.

خونریزی حجیم و نامنظم، که به آن خونریزی ناکارآمد رحم (DUB) گفته می شود، می تواند نشانگر مشکلات اساسی در نوجوانان باشد.

DUB به دلیل اختلال در هورمون هایی که قاعدگی را تنظیم می کنند ایجاد می شود، اما به طور کلی بدون درد است. اما اگر درمان نشود، بیماران می توانند آنقدر خون از دست بدهند که دچار کم خونی شدید شوند.به نظر می رسد شیردهی باعث تاخیر در قاعدگی می شود. این امر می تواند برای مادرانی که مایل به به تأخیر انداختن قاعدگی حتی بیش از نه ماه هستند، به عنوان یک فرصت خوب به نظر برسد.

در حقیقت، همانطور که هورمون ها به حمایت از بارداری شما کمک کردند، همچنین مسئول شیردهی نیز هستند. پرولاکتین هورمون اصلی مسئول تولید شیر مادر است که توسط غده هیپوفیز که در مغز قرار دارد تولید می شود.

پرولاکتین از قاعدگی جلوگیری می کند. تغذیه با شیر مادر این سطح هورمون را بالا نگه می دارد، بنابراین هر چه شما شیردهی طولانی تری داشته باشید، احتمال اینکه دوره های قاعدگی سبک داشته باشید یا اصلاً دوره ای نداشته باشید، بیشتر است. پس از اتمام شیردهی، دوره های قاعدگی شما منظم می شود.استرس یکی از دلایل اصلی عدم تعادل هورمونی در بدن است که باعث بی نظمی در قاعدگی می شود.

یوگا و مراقبه به تسکین استرس کمک می کند.

مدیتیشن می تواند تعادل کامل هورمونی در بدن را تضمین کند.

این دو موثرترین روش برای کنترل دوره های نامنظم و بدون دارو هستند.

بسته به علت آمنوره، ممکن است علائم و نشانه های دیگری را همراه با عدم پریود تجربه کنید، مانند: ترشحات نوک پستان. ریزش مو. سردردبیماری التهابی لگن (PID)
PID می تواند باعث خونریزی و لکه بینی نامنظم و همچنین گرفتگی قاعدگی فوق العاده دردناک، تب، لرز و ترشحات از مهبل یا مجرای ادرار شود. آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت های باکتریایی را از بین ببرند.

خدمات زیبایی واژن در مطب دکتر سعیده اسدی٬ متخصص زنان و فلوشیپ زیبایی زنان در شرق تهران
جهت مشاوره٬ با مطب تماس بگیرید.

متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ زیبایی زنان

در مطب دکتر سعیده اسدی، همواره تلاش می‌شود با تکیه بر دانش و مهارت بالا، بهترین روشهای درمانی، زیبایی و ترمیمی زنان به متقاضیان گرامی ارائه شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شماره تماس با مطب

021-76700518

رزرو