آیا تنبلی تخمدان باعث چاقی میشود؟

تنبلی تخمدان

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی اختلال مرتبط با غدد درون ریز است که تقریباً در ۶/۵٪ از زنان در سنین باروری به آن مبتلا میشوند و معمولاً با علائمی چون چاقی، درمان اختلالات قاعدگی، ناباروری، مقاومت به انسولین (IR) و هیپرآندروژنیسم بالینی (مقدار بالای آندروژن در بدن) و یا هیپراندروژنمی همراه است.

اغلب زنان در مرحله ای از زندگی خود ممکن است افزایش وزنی را تجربه کنند و برای دوره ای به دنبال کاهش وزن باشند اما کاهش وزن برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند یک کوششی دائمی باشد. سندرم تخمدان پلی کیستیک رایج ترین اختلال هورمونی در زنان واقع در سن باروری است.

این سندرم در نهایت می تواند به بروز مشکلاتی در ارتباط با باروری منجر شود٬ یعنی ارتباط تنگاتنگی بین تنبلی تخمدان و بارداری وجود دارد. زنان مبتلا به این اختلال مقادیر بیشتری از هورمون های مردانه را در بدن خود تولید کرده و نسبت به هورمون انسولین حساسیت کمتری دارند.

بسیاری از زنان مبتلا چاق بوده یا دارای اضافه وزن هستند که در نتیجه از نظر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی، آپنه خواب و سرطان رحم در معرض خطر بالاتری قرار دارند. در صورت ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند به کاهش وزن و همچنین کاهش شدت بیماری کمک کند.

چرا تنبلی تخمدان باعث افزایش وزن میشود؟

چاقی یک ویژگی رایج در زنان مبتلا به سندروم تنبلی تخمدان PCOS است و از ۴۰ تا ۸۰ درصد زنان مبتلا به این بیماری چاق یا دارای اضافه وزن هستند.

حالا علت چیه؟

تنبلی تخمدان اختلالی است که مصرف انسولین را برای بدن دشوار می کند. انسولین هورمونی است که به طور طبیعی در تبدیل قند و نشاسته موجود در مواد غذایی به انرژی کمک می کند. این اختلال همچنین به “مقاومت به انسولین” نام دارد که موجب جمع شدن انسولین و قند (گلوکز) در جریان خون می شود.

از طرفی بالا بودن مقدار انسولین سبب افزایش تولید هورمون های مردانه (آندروژن ها) می شود. سطوح بالای آندروژن منجر به بروز علائمی همچون رشد مو های بدن، آکنه، قاعدگی های نامنظم و افزایش وزن می شود.

بیشتر بخوانید: ۵ علامت و علائم سرطان تخمدان که نمیشناسید

از آنجایی که این افزایش وزن ناشی از هورمون های مردانه است، چاقی بیشتر در ناحیه شکم دیده می شود. بدن مردان اغلب اضافه وزن را در ناحیه شکم دارند. زنان مبتلا به این سندرم به جای داشتن بدنی گلابی شکل، بدنی سیب مانند دارند. چربی شکمی به دلیل ارتباط داشتن با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیگر مشکلات سلامتی، خطرناک ترین نوع چربی به شمار می رود.

خطرات افزایش وزن ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

داشتن اضافه وزن صرف نظر از علت آن می تواند برای سلامت بدن مضر باشد. زنان مبتلا به این سندرم از نظر ابتلا به مشکلات مرتبط با افزایش وزن و مقاومت به انسولین در معرض خطر بالاتری قرار دارند. از جمله این مشکلات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دیابت نوع ۲
• کلسترول بالا
• فشار خون بالا
• آپنه خواب
• ناباروری
• سرطان آندومتریال

بسیاری از این بیماری ها می توانند به بروز بیماری قلبی نیز منجر شوند. متخصصان بر این باورند که افزایش وزن بر بروز علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک همچون آکنه و ناهنجاری های قاعدگی تاثیرگذار است.

چطور وزن خود را در صورت ابتلا به تنبلی تخمدان کاهش دهیم؟

کاهش وزن نه تنها خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش می دهد، بلکه سبب ایجاد احساسی بهتر در فرد نیز می شود. در هنگام ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، تنها کاهش ۱۰ درصد از وزن خود می تواند چرخه قاعدگی را به حالت طبیعی باز گرداند.

علاوه بر آن، این کاهش وزن به رفع برخی علائم سندرم نیز کمک خواهد کرد. کاهش وزن می تواند حساسیت به انسولین را نیز بهبود بخشد. این بهبود خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و دیگر عوارض سندرم را کاهش خواهد داد. کاهش وزن را می توان با مراجعه به پزشک خود شروع کرد.

پزشک برای درمان تنبلی تخمدان٬ وزن، اندازه دور کمر و شاخص توده بدنی فرد را سنجش می کند. شاخص توده بدنی نسبتی از قد به وزن است که نام دیگر آن BMI می باشد. پزشک همچنین می تواند دارو تجویز کند. برخی دارو ها همچون دارو های ضد بارداری، ضد آندروژن و متفورمین (گلوکوفاژ) برای به کار گیری در درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک تایید شده اند.

بیشتر بخوانید: آیا با وجود تنبلی تخمدان میشود باردار شد؟

دارو های ضد آندروژن اثرات هورمون های مردانه را از بین می برند. متفورمین یک داروی درمان دیابت است که به بدن در تولید بهتر انسولین کمک کرده و تولید تستوسترون را کاهش می دهد. برخی تحقیقات بیان دارند که این دارو می تواند در کاهش وزن به زنان مبتلا به این سندرم نیز کمک کند.

علاوه بر مصرف دارویی که توسط پزشک متخصص زنان تجویز شده است، ایجاد عادت های تغذیه ای مناسب در سبک زندگی می تواند به مدیریت وزن کمک کند. در پایین چند توصیه جهت داشتن عادت های سالم بیان شده اند:

• یک رژیم غذایی پر فیبر و کم کربوهیدرات (قند) داشته باشید.
• مقادیر زیادی میوه، سبزیجات و دانه های کامل (دارای سبوس) در رژیم غذایی خود جای دهید.
• جهت کنترل مقدار قند خون خود، از مصرف مواد غذایی چرب و فرآوری شده اجتناب کنید.
• در صورت بروز مشکل در مصرف مواد غذایی سالم، با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
• به جای مصرف ۳ وعده غذایی در طول روز، ۴ تا ۶ وعده کوچک مصرف کنید.
• روزانه ۳۰ دقیقه در اغلب یا تمامی روز های هفته ورزش کنید.
• جهت پیگیری مقدار فشار خون و کلسترول خود با پزشک همکاری کنید.
• در صورت مصرف سیگار، در برنامه هایی شرکت کنید که در ترک سیگار به شما کمک می کنند.

برگرفته از:

PCOS and Obesity