بارداری و زایمان

زایمان طبیعی

زایمان طبیعی یا واژینال یک مساله فیزیولوژیک است و برای تسهیل این روند بهتر است که مادران از همراهی یک پزشک زنان خوب بهره مند شوند. هر زنی ممکن است تجربه منحصر‌به‌فردی از فرآیند زایمان داشته باشد و جزئیات و مراحل مختلفی را تجربه کند. به همین دلیل است که باید در این مسیر از کمک یک پزشک متخصص زنان یا ماما استفاده کرد.

روش‌های سنتی و جدید زایمان طبیعی

زایمان طبیعی به صورت سنتی در منزل و با کمک سایر زنان و حضور یک زن قابله انجام می‌شد. هنوز هم امکان انجام زایمان طبیعی در منزل وجود دارد، اما به دلیل احتمال بروز مشکلاتی در روند زایمان و برای جلوگیری از آسیب به فرزند پیشنهاد می‌شود که این کار در بیمارستان و تحت نظر پزشک یا ماما انجام شود. حضور در بیمارستان برای انجام زایمان به دلیل امکان مراقبت ویژه از مادر و کودک با استفاده از تجهیزات و خدمات پزشکی و اورژانسی روشی ایمن‌تر برای تولد نوزاد است.
امروزه زایمان به کمک ماما و تحت نظارت پزشک انجام می‌شود. در روش نوین‌تری، از حوض آبِ نیمه گرم برای تسهیل روند زایمان طبیعی استفاده می‌کنند. آب به کاهش درد و حمایت کردن از وزن نوزاد و همچنین ایجاد انعطاف پذیری بیشتر فرد کمک می‌کند.

نشانه‌های نزدیک شدن زمان انجام زایمان طبیعی

نشانه‌های مشخصی بیانگر آمادگی فرد برای انجام زایمان طبیعی است. این نشانه‌ها عبارتند از:

• افزایش دردهای نامنظم و سپس ممتد و منظم در دو تا سه هفته آخر
• پایین آمدن برآمدگی شکم به دلیل هدایت سر جنین به سمت دهانه رحم
• خروج ترشحات از رحم
• پارگی کیسه آب
• انقباضات رحمی
• اسهال

مراحل زایمان طبیعی

ایمان طبیعی در سه مرحله پیش زایمان، فاز زایمان فعال و پسا زایمان انجام می‌شود که در هر مرحله مادر شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند:

1. دوران پیش زایمان: این دوره از زمان شروع تنگ شدن رحم (انقباض‌های نامحسوس) تا آغاز انقباضات قوی و مرتب در رحم مادر است. معمولاً در این مرحله، زنان درد کمی‌ دارند و ممکن است این درد تا چند ساعت یا چند روز طول بکشد.
2. فاز زایمان فعال: در این مرحله، انقباضات رحمی ‌قوی‌تر و مرتب‌تر می‌شوند تا باعث به دنیا آمدن نوزاد شوند. این فاز عموماً دردناک است و معمولاً برخی از زنان از تجویز مسکن‌ها یا روش‌های تسکین درد استفاده می‌کنند. در این مرحله، گردش خون و اکسیژن به نوزاد کاهش می‌یابد و ممکن است مادر به طور فعال برای تنفس و پیش‌بردن زایمان تلاش کند.
3. پس زایمان: پس از به دنیا آمدن نوزاد، انقباضات رحم ادامه می‌یابند تا پلاکنتا (بخشی از غشاء رحمی‌که نوزاد را پس از زایمان در خود نگه می‌دارد) از رحم جدا شده و از راه واژن خارج شود. این فرآیند به عنوان زایمان پلاکنتایی شناخته می‌شود و معمولاً در عرض چند دقیقه تا نیم ساعت انجام می‌شود. در این مرحله پزشک باید اطمینان حاصل کند که تمامی‌ بخش‌های جفت جنین از رحم مادر به درستی خارج شده و هیچ بخشی در رحم باقی نمانده است.

چرا زایمان طبیعی توصیه می‌شود؟

انجام زایمان طبیعی به به عنوان روش اصلی و طبیعی برای زایمان، توسط سازمان‌های بهداشت جهانی و اکثر متخصصان بهداشت و زایمان توصیه می‌شود چرا که این یک فرآیند طبیعی است و مکانیسم‌های بدن زن برای انجام آن طراحی شده است. با انجام زایمان طبیعی نیاز زیادی به مداخله پزشکی و عوارض ناشی از آن وجود ندارد و مشکلات سزارین از جمله خونریزی بیشتر، بهبودی کند و کاهش وزن آرام‌تر را برای مادر در پی ندارد. علاوه‌بر این، زایمان طبیعی به مادر و نوزاد امکان این را می‌دهد تا بلافاصله پس از زایمان با یکدیگر در تماس باشند تا ارتباط عمیقی بین آنها ایجاد شده و فرآیند شیردهی اولیه تسهیل شود. علاوه‌بر این، کسانی که در دوران بارداری از تکنیک‌ها و ورزش‌های خاص دوران بارداری کمک گرفته باشند، احتمالا می‌توانند در فرآیند زایمان و در تصمیم‌گیری‌های مربوط به زایمان خود مشارکت داشته باشند.
البته گاهی اوقات به تشخیص پزشک و با توجه به چالش‌های حین زایمان، شرایط فیزیکی مادر و وضعیت سلامتی فرزند ممکن است مادر را برای انجام سزارین و یا عمل زایمان به اتاق دیگری هدایت کنند.
تجربه زایمان طبیعی یک تجربه شیرین اما دردناک است. برای داشتن یک زایمان طبیعی خوب بهتر است که با یک پزشک زنان متخصص مشورت کنید و مراحل بارداری و انجام زایمان را با مشاوره‌های وی سپری کنید. جزئیات لازم در مورد آمادگی برای زایمان طبیعی و مزایا و عوارض آن را در مطلب “زایمان طبیعی” بررسی کنید.

درمان ناباروری یا نازایی زنان

ناباروری و یا نازایی زنان یکی از مشکلات اساسی است که برای رفع آن به پزشک زنان مراجعه می‌کنند. معمولا زوج‌ها بعد از سه تا شش ماه پس از اقدام به بارداری ناموفق به فکر بررسی شرایط باروری شان می‌افتند. دوران درمان ناباروری و نازایی عموما ناراحتی‌ها و استرس‌های زیادی را به زوجین وارد می‌کند، اما توصیه می‌شود که برای کسب نتیجه دلخواه صبوری بیشتری به خرج دهید.
پزشک زنان برای تشخیص ناباروری زن آزمایشات مشخصی را درخواست می‌کند تا علت نازایی را تشخیص داده و در جهت رفع آن تلاش کند. این آزمایشات عبارتند از:

1. آزمایش‌های هورمونی: اندازه‌گیری سطوح هورمون‌های تخصصی مانند استروژن، پروژسترون، و هورمون‌های محرک تخمدان، می‌تواند به پزشک اطلاعاتی درباره عملکرد تخمدان‌ها و سیکل تخمک‌گذاری بیمار بدهد.
2. سونوگرافی تخمدان: با استفاده از سونوگرافی ترنس‌واژینال یا سونوگرافی تخمدان، پزشک می‌تواند ساختار و عملکرد تخمدان‌ها را بررسی کند و مشکلاتی مانند تشکیل توده‌های تخمدانی، پلی‌کیستیک تخمدان و آنومالی‌های دیگر را تشخیص دهد.
3. هیستروسالپینگوگرافی: در این عکس رادیولوژی، یک ماده رنگی (معمولاً محلول نمکی با رنگ) به رحم بیمار تزریق می‌شود و سپس با استفاده از سونوگرافی لوله‌های فالوپ را بررسی می‌کنند. این آزمایش کمک می‌کند تا انسدادها و آفت‌های ساختاری را تشخیص دهد.
4. اسپرموگرافی: یک آزمایش مهم در روند تشخیص علت نازایی زوجین است که اسپرم آقایان را مورد بررسی قرار می‌دهد. زیرا یکی از شایع‌ترین مشکلات ناباروری مشکلات مربوط به آقایان می‌باشد.

البته این‌ها فقط چند مثال از آزمایشات معمول در تشخیص ناباروری زنان است و ممکن است پزشک متخصص آزمایشات دیگری را بسته به شرایط شما نیز توصیه کند.
پس از تشخیص علت نازایی، فرد با توجه به مشاوره و صلاحدید پزشک در فرآیند درمان قرار می‌گیرد. انتخاب روش درمان ناباروری با توجه به علت، ترجیحات شخصی، امکانات مالی، توانایی جسمی ‌و روحی فرد متفاوت است. به صورت کلی، پزشک زنان می‌تواند با کمک از روش‌های دارویی یا جراحی قابلیت باروری فرد را برگردانند و یا به بارداری با تکنیک‌های پیشرفته کمک کنند.

روش‌های دارویی برای درمان نازایی

1. داروهای افزایش تخمک‌گذاری: این داروها برای تحریک تخمک‌گذاری در زنانی که مشکل تخمک‌گذاری دارند، استفاده می‌شوند.
2. درمان هورمونی: در برخی موارد، عدم تعادل هورمون‌ها می‌تواند علت نازایی باشد. در این صورت، درمان هورمونی می‌تواند مشکل را حل کند.
3. درمان آندومتریوز: اگر نازایی ناشی از بیماری آندومتریوز باشد، از روش درمان برای کاهش علائم بیماری و بهبود نازایی استفاده می‌شود. این درمان می‌تواند شامل داروهای ضد درد، داروهای کنترل هورمونی و در برخی موارد جراحی باشد.
4. داروهای حمایتی برای تکنیک‌های تخمک‌گیری: در روش‌های تلقیح مصنوعی (IVF) یا تلقیح درون بدنی (IUI)، داروهای پشتیبانی ممکن است برای افزایش شانس باروری فرد استفاده شوند.

روش‌های جراحی برای درمان نازایی

وابسته به علت نازایی و شرایط فیزیکی فرد ممکن است که از روش‌های جراحی برای درمان نازایی از جمله روش جراحی کم تهاجمی ‌لاپاروسکوپی، روش جراحی کم تهاجمی‌ هیستروسکوپی و یا جراحی بهبود لوله تخمدان و رفع تومورها استفاده شود.
گذراندن درمان‌های نازایی تا حدی استرس روانی به فرد وارد می‌کند، اما داشتن آگاهی از وضعیت تان و روند درمان تا حدودی به آرامش فکر و اطمینان شما از نتیجه گیری نهایی کمک می‌کند. بنابراین، بهتر است حتما اطلاعات بیشتر در این مورد را در مطلب “درمان نازایی” مطالعه کنید.

مشاوره قبل بارداری

مشاوره قبل از بارداری یک مرحله مهم در زندگی زوج‌ها است و به شما کمک می‌کند تا برای بارداری سالم و موفق آماده شوید. در زیر چند موضوع کلیدی را برای مشاوره قبل از بارداری را با هم مرور می‌کنیم:

1. مراجعه به پزشک: اولین گام برای مشاوره قبل از بارداری، مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان است. پزشک شما می‌تواند وضعیت سلامت شما و همچنین همسرتان را بررسی کند و شما را در مورد مسائلی مانند تغذیه سالم، واکسیناسیون، مصرف داروها، عادات سبک زندگی و سایر موارد مرتبط با بارداری راهنمایی کند.
2. تست‌ها و بررسی‌های پزشکی: پزشک ممکن است تست‌ها و بررسی‌هایی انجام دهد تا وضعیت سلامت و قدرت باروری شما و همسرتان را بررسی کند. این شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایش‌های مرتبط با بیماری‌های مشترک، بررسی سابقه پزشکی، سوابق جراحی و قدرت باروزی فرد می‌شود.
3. تغذیه سالم: تغذیه سالم و متنوع برای شما و همسرتان قبل از بارداری بسیار مهم است. پزشک می‌تواند رژیم غذایی مناسب را برای شما توصیه کند که شامل مواد مغذی حیاتی مانند اسید فولیک، آهن، کلسیم و ویتامین‌ها است.
4. داروها و مکمل‌ها: اگر شما یا همسرتان داروی خاصی مصرف می‌کنید، باید با پزشک خود درباره تأثیرات آن در بارداری مشورت کنید. همچنین، در مورد مصرف مکمل‌های غذایی را نیز با پزشک خود مشورت کنید.
5. سبک زندگی سالم: سبک زندگی سالم شامل فعالیت بدنی منظم، کنترل استرس، مدیریت وزن و اجتناب از مواد مخدر و الکل است. پزشک می‌تواند راهنمایی‌هایی برای بهبود سبک زندگی شما و همسرتان ارائه دهد.
6. آموزش و آگاهی: مشاوره قبل از بارداری شامل آموزش در مورد نحوه بررسی دوران تخمک‌گذاری، تقویم بارداری، علائم و نشانه‌های بارداری، روش‌های ارتباط جنسی هماهنگ با دوران تخمک‌گذاری و سایر اطلاعات مرتبط با بارداری می‌شود.

مهم است که در هر مرحله از مشاوره قبل از بارداری، با پزشک خود صحبت کنید و سوالات و نگرانی‌هایتان را مطرح کنید.
اگر دوران بارداری را با آگاهی بیشتر شروع کنید، مطمئنا می‌توانید از بسیاری مشکلات در مورد سلامت خود و نوزادتان در امان باشید. بنابراین توصیه می‌شود جزئیات بیشتر در این مورد را در مطلب “مشاوره قبل از بارداری” مطالعه کنید.

پیشگیری از بارداری

پیشگیری از بارداری یکی از نگرانی‌های افرادی است که از نظر جنسی فعال هستند و به هر دلیلی تمایل یا شرایط فرزندآوری ندارند. روش‌های زیادی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد، اما توصیه می‌شود که قبل از استفاده از هر روشی با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید. روش‌های بی خطر و معمولی برای جلوگیری از بارداری وجود دارند که تاثیرگذاری قطعی ندارند، اما می‌توان به عنوان یک روش ترکیبی از آن استفاده کرد.

روش‌های غیرقطعی و معمول پیشگیری از بارداری

معمول‌ترین روش‌ها برای پیشگیری از بارداری عبارتند از:

• روش جلوگیری طبیعی شامل توقف فعالیت جنسی قبل از انزال
• عدم رابطه در چرخه تخمک گذاری زن

این روش‌ها بهتر است همراه با یکی از روش‌های ایجاد مانع، روش دارویی یا روش جراحی دائمی‌ ترکیب شود تا درجه اطمینان بیشتری برای فرد داشته باشد.
روش‌های ایجاد مانع برای پیشگیری از بارداری عبارتند از:

• استفاده از کاندوم
• استفاده از کاپ پلاستیکی یا سیلیکونی دیافراگم
• روش فیزیکی کلاهک دهانه رحم

روش‌های اورژانسی برای پیشگیری از بارداری عبارتند از:

• استفاده از قرص‌های اورژانسی که باید تا 72 ساعت بعد از نزدیکی مصرف شوند.
• استفاده از دستگاه‌های IUD

روش‌های هورمونی برای پیشگیری از بارداری عبارتند از:

• استفاده از قرص‌های هورمونی
• استفاده از پتچ‌های چسبنده
• استفاده از حلقه
• استفاده از ایمپلنت

روش‌های دائمی ‌پیشگیری از بارداری

برای پیشگیری دائمی ‌از بارداری در مردان عمل عقیم سازی وازکتومی ‌و در زنان عمل عقیم سازی توبکتومی ‌انجام می‌شود. طی عمل توبکتومی‌ در زنان، لوله‌های فالوپ بسته می‌شود و احتمال بارداری صفر خواهد بود.
جزئیات بیشتر در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری را در مطلب “پیشگیری از بارداری” بخوانید.

خدمات بارداری و زایمان در مطب خانم دکتر سعیده اسدی

خانم دکتر سعیده اسدی با تخصص زنان از دانشگاه علوم پزشکی همدان، ضمن گذراندن دوره‌های لاپاراسکوپی، سونوگرافی پیشرفته، تحریک تخمک گذاری برای درمان نازایی، گواهی سونوگرافی زنان و مامایی از دانشگاه توماس جفرسون آمریکا، گواهی سونوگرافی پیشرفته کالر داپلر از مرکز سونوگرافی پاکستان را اخذ کرده و به درمان بیماری‌های زنان، مشاوره‌های پیش از بارداری، و پیشگیری از بارداری ناخواسته، به عنوان پزشک معالج دوران بارداری و زایمان در تهران فعالیت می‌کند. فعالیت چندین ساله و تجربه ایشان در این زمینه باعث شده است که به عنوان یک پزشک زنان متخصص و معتبر در شرق تهران، تهرانپارس مشغول به فعالیت و خدمت‌رسانی باشند.