در این مقاله قصد داریم درباره تشخیص و درمان عفونت واژن صحبت کنیم. لازم است بیان کنیم که بسته به علت عفونتهای مکرر واژن، پزشکان از روشهای درمانی مناسبی استفاده می‌کنند. برخی از آنها تنها برای بیماران خود آنتی بیوتیک مناسب را تجویز کرده و برخی دیگر، از روشهای درمانی جدیدتر و سریع‌تر استفاده می‌کنند. در واقع زمانی که شدت عفونتهای ایجاد شده در ناحیه واژن بالا باشد، این عفونتها با مصرف آنتی بیوتیک درمان نمی‌شوند. پس لازم است پزشک به سراغ روشهای مناسب دیگری برای درمان آنها رود.
نحوه تشخیص عفونت واژن
برای آنکه بتوانید تشخیص دهید که آیا به عفونت مکرر واژن مبتلا شده‌اید یا خیر، نیاز دارید تا ابتدا با انواع عفونتهای واژن آشنا شوید. به این دلیل که عفونتهای واژن در سه دسته کلی انگلی، باکتریایی و قارچی تقسیم‌بندی می‌شوند. هر یک از این عفونتها، علائم خاصی دارند و به شکل منحصر به فردی در بدن ظاهر می‌شوند.
عفونت انگلی واژن
این نوع عفونتهای مکرر واژن، شبیه به ترشحات کف آلود به رنگ خاکستری تیره یا سبز هستند و بسیار بوی بد و زننده‌ای در بدن از خود ساطع می‌کنند.
عفونت باکتریایی واژن
عفونت های باکتریایی معمولا با علائمی همچون التهاب، ترشحاتی به رنگ زرد یا خاکستری و خارش همراه هستند. همچنین در بدن بوی بد ماهی از خود ساطع می‌کنند.
عفونت قارچی واژن
عفونت قارچی واژن که از متداول‌ترین نوع عفونت زنان است، معمولا در بدن ایجاد سوزش، التهاب و خارش واژن می‌کند. همچنین این نوع عفونت شبیه به ترشحات سفید پنیری یا تکه تکه بوده که از حالت چسبندگی برخوردار است. ایجاد این نوع عفونت در ناحیه واژن، در بدن بوی بد کپک را ساطع می‌کند.
بیشتر بخوانید: اوزون تراپی واژن یکی از راه های جوانسازی واژن
اصولا خانم‌هایی که درگیر این نوع عفونتهای مکرر واژن می‌شوند، در زمان ادرار کردن یا برقراری رابطه جنسی، با سوزش و درد زیادی مواجه خواهند شد. پس اگر شخصی هر یک از این علائم را در بدن خود مشاهده کند و اقدام به درمان آن با آنتی بیوتیک نموده و نتیجه مناسب را دریافت نکند، باید به پزشک متخصص مراجعه کند تا از دیگر روشهای درمانی بهره‌مند شود.
ویدیو دکتر سعیده اسدی در خصوص علت و درمان بوی بد واژن
علائم ابتلا به عفونت واژن
خانم‌هایی که درگیر عفونتهای واژن می‌شوند، با برخی علائم مشخص در بدن مواجه خواهند شد. این علائم عبارتند از؛
- احساس سوزش در زمان ادرار کردن
- احساس خارش و سوزش در ناحیه واژن و فرج
- ایجاد ترک‌های ریز در پوست ناحیه واژن و بریدگی‌های کوچک، به دلیل حساسیت و شکنندگی پوست این ناحیه
- مشاهده برخی ترشحات به رنگ‌های مختلف بسته به نوع عفونت
- تورم، التهاب و قرمزی در ناحیه واژن و فرج
- درد در زمان برقراری رابطه جنسی
علت عفونت مکرر واژن
به طور کلی دلایل عفونت های مکرر واژن در هر شخص متفاوت است. از این رو نمی‌توانیم علت‌های کلی را در بروز چنین بیماری‌ای در خانم‌ها مشخص و بیان کنیم. اما از شایع‌ترین علت‌هایی که می‌تواند منجر به بروز این نوع عفونتها در ناحیه واژن شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
قارچ کاندیدا آلبیکانس
این نوع قارچ، از مهمترین دلایلی است که منجر به ایجاد عفونت و برفک در دهانه واژن می‌شود.
باکتری‌ها
زمانی که باکتری‌های مفید در بدن کاهش یابند و باکتری‌های زیان‌آور افزایش یابند، در ناحیه واژن عفونتهای باکتریایی ایجاد می‌شود.
کاهش سطح استروژن در بدن
در دوران بارداری و شیردهی و حتی یائسگی، میزان سطح استروژن در بدن با کاهش چشمگیری مواجه می‌شود. این مسئله خشکی واژن را ایجاد کرده و در نهایت ناحیه واژن با التهاب و آتروفی مواجه خواهد شد. پس به طور کلی کاهش یافتن سطح استروژن در بدن، می‌تواند منجر به بروز عفونتهایی در ناحیه واژن گردد.
حساسیت و آلرژی
در نهایت باید به یکی دیگر از دلایلی اشاره کنیم که می‌تواند علت عفونت های مکرر زنان باشد. آن هم حساسیت و آلرژی داشتن به محصولات شوینده و بهداشتی که حاوی مواد شیمیایی هستند. زمانی که خانم‌ها از این مواد شوینده و بهداشتی استفاده می‌کنند، ممکن است در ناحیه واژن خود التهاب و حساسیت مشاهده کنند.
این التهاب کم کم به تبدیل عفونتهای مکرر واژن می‌شود. حتی استفاده از جوراب سواری تنگ و غیر نخی، دوش واژینال، پوشیدن شلوار تنگ و استفاده از صابون‌های عطری هم ممکن است منجر به بروز این نوع عفونتها در بدن شود.
مصرف آنتی بیوتیک‌ها
با وجود آنکه استفاده از آنتی بیوتیک‌ها به درمان عفونتهای مکرر واژن کمک می‌کنند، اما باعث از بین رفتن باکتری‌های خوب در ناحیه واژن هم می‌شوند. پس زمانی که این باکتری‌ها از بین روند، باکتری‌های زیان‌آور با سرعت بیشتری جایگزین آنها شده و در نهایت خطر شدت یافتن ابتلا به عفونتهای واژن در بدن بیشتر خواهد شد.
ابتلا به دیابت کنترل نشده
خانم‌هایی که قند خون بالایی دارند و به دیابت مبتلا هستند، به مرور زمان بیشتر باکتری‌های خوب بدن خود را از دست می‌دهند. این مسئله منجر می‌شود تا ناحیه واژن آنها نیز درگیر این مسئله شده و درگیر عفونتهای مختلف شود.
بیشتر بخوانید: علت بوی بد واژن چیست
روشهای مناسب برای پیشگیری از ابتلا به عفونت واژن
اگر شما هم نگران این مسئله هستید که به عفونتهای مکرر واژن مبتلا شوید، بهتر است برخی اقدامات پیشگیرانه را جدی بگیرید. این اقدامات احتمال ابتلا به عفونتهای ناحیه واژن را کاهش خواهد داد. از جمله؛
- عدم استفاده از صابون‌های عطری و دوش واژینال
- عدم رعایت بهداشت
- عدم استفاده از شلوارهای تنگ
- استفاده از کاندوم در زمان برقراری رابطه جنسی
- استفاده از لباس‌های زیر نخی
درمان عفونت واژن
معمولا پزشکان و متخصصان زنان و زایمان، از روشهای مختلفی برای درمان عفونت واژن استفاده می‌کنند. پلاسماتراپی و لیزر درمانی متداول‌ترین روش‌هایی هستند که هم برای درمان زگیل تناسلی و هم برای درمان عفونت قارچی واژن استفاده می‌شوند. هر دوی این روش‌ها، خاصیت ضد میکروبی داشته و به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن عفونتهای ایجاد شده در ناحیه واژن را درمان می‌کنند.
اصولا از لیزر درمانی برای خانم‌هایی استفاده می‌شود که استفاده از آنتی بیوتیک به درمان عفونت واژن آنها کمکی نکرده است. این روش درمانی هیچ عارضه‌ای برای بدن به همراه نداشته و تنها با استفاده از امواج مادون قرمز انجام می‌شود. از آنجایی که عمق نفوذ امواج لیزر قوی است، عمیق‌ترین لایه‌های بافت واژن را تحت تاثیر قرار داده و درمان می‌کند.
لیزر همچنین بافت دیواره واژن را تحریک به کلاژن سازی نموده و دیگر مشکلات موجود در این ناحیه را هم برطرف می‌سازد. بسیاری از پزشکان برای درمان افتادگی و شل شدگی واژن، رفع خشکی و جوانسازی واژن هم، از این روش درمانی استفاده می‌کنند.
مراقبت‌های بعد از لیزر درمانی واژن
طبق نظر بیشتر پزشکان متخصص زنان، شما می‌توانید بعد از لیزر درمانی عفونتهای مکرر واژن، به سرعت فعالیت‌های روزانه خود را از سر گیرید. اما رعایت برخی نکات بعد از درمان، به شما کمک خواهد کرد که بتوانید از بروز عوارض بعد از درمان جلوگیری کرده و نتیجه بهتری به دست آورید. از جمله این مراقبت‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛
- رعایت کامل بهداشت ناحیه تناسلی و استفاده از لباس زیر مناسب بعد از درمان
- خودداری از برقراری رابطه جنسی تا زمانی که درد و سوزش ناحیه واژن برطرف شود
- عدم انجام فعالیت‌های سنگین تا چند روز بعد از درمان
- عدم مراجعه به استخر و یا ماندن در وان حمام به مدت چند روز بعد از لیزر درمانی واژن
در صورتی که با درد و سوزش زیادی بعد از درمان عفونت مکرر واژن مواجه شدید، می‌توانید به دستور پزشک خود، از داروها یا شیاف‌های مسکن استفاده کنید.
بهترین داروها برای درمان عفونت واژن
از رایج‌ترین و بهترین داروهایی که می‌توان برای درمان عفونتهای واژن استفاده کرد، باید به برخی پمادها و شیاف‌ها اشاره کنیم. شیاف کلوتریمازول و شیاف نیستاتین، برای درمان عفونتهای ناحیه واژن مناسب هستند. همچنین می‌توان از پماد عفونت واژن میکونازول و کلوتریمازول نیز استفاده کرد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که برای استفاده از این نوع داروها و پمادها، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
در صورتی که شدت عفونتهای مکرر واژن بالا باشد، ممکن است پزشک برای شما برخی داروهای خوراکی را هم تجویز کند؛ داروهایی همچون مترونیدازول. پس به طور کلی هم می‌توان از پماد، هم شیاف و هم داروی خوراکی برای برطرف کردن مشکل عفونت در ناحیه واژن استفاده کرد. تنها باید برای استفاده از هر کدام از این روش‌ها، به پزشک متخصص مراجعه نمود تا طبق تشخیص ایشان بتوان یکی از این روشهای درمانی را انتخاب کرد.
آیا می‌توان از روشهای خانگی برای درمان عفونت واژن استفاده کرد؟
بله. روشهای درمان خانگی بسیاری برای برطرف کردن عفونتهای مکرر واژن وجود دارد که بیماران می‌توانند از آنها استفاده کنند. اما از آنجایی که این روشهای درمان طبیعی هستند، نیاز به صرف مدت زمان طولانی خواهند داشت. پس بیمارانی که تمایل دارند در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام به درمان مشکل عفونتهای ناحیه واژن خود نمایند، بهتر است از روشهای دیگر استفاده کنند.
آنها می‌توانند به متخصص زنان مراجعه کرده و زیر نظر ایشان اقدام به درمان عفونتهای واژن خود با استفاده از روش لیزر درمانی، پلاسماتراپی و … نمایند. با این روش نه تنها سرعت بهبود درمان در آنها افزایش خواهد یافت، بلکه نتیجه بهتری را هم کسب خواهند کرد.
خطرات و عوارض ابتلا به عفونت واژن
خانم‌هایی که به عفونتهای مکرر واژن مبتلا می‌شوند، در صورت عدم رسیدگی و درمان آن، با خطرات و مشکلات زیادی مواجه خواهند شد. از مهمترین خطرات و عوارضی که ابتلا به عفونتهای واژن برای بدن به همراه دارد، باید به موارد زیر اشاره کرد؛
- احتمال سقط جنین در دوران بارداری
- احتمال ابتلای خانم‌ها به ویروس HIV
- احتمال بروز نازایی در برخی از زنان
- احتمال ابتلا به بیماری التهاب لگن
در صورتی که شما نسبت به عفونتهای مکرر واژن بی‌توجه باشید، منجر می‌شوید تا ناحیه رحم و مجاری آن هم درگیر این عفونت شده و خطراتی را برای سلامتی شما ایجاد کند. این نکته را هم به خاطر داشته باشید که همیشه جلوگیری از ابتلا به عفونتهای واژن کارساز نبوده و نتیجه بخش نیست. پس در صورتی که کوچکترین علائمی از علل ابتلا به عفونتهای واژن را در بدن خود مشاهده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
با تمام توضیحاتی که بیان نمودیم، دریافتید که ابتلا به عفونت واژن هم در خانم‌ها و هم در دختران باکره امری طبیعی است. می‌توان با انجام برخی اقدامات از ابتلا به این نوع مشکلات جلوگیری کرد، اما این روش‌ها نیز چندان مفید نخواهند بود. تنها باید در صورت مشاهده هر نوع علائمی از ابتلا به عفونت، سریعا به پزشک متخصص مراجعه کرده و اقدام به درمان عفونت واژن کنید.
متخصص زنان و زایمان با انجام بررسی‌های لازم و انجام برخی آزمایشات بر روی خانم‌ها، نوع عفونت ایجاد شده در ناحیه واژن آنها را تشخیص می‌دهد. سپس بسته به این که عفونت از نوع باکتریایی، انگلی یا قارچی است، روش درمان مناسب را برای برطرف کردن آن در نظر می‌گیرند. پس بهتر است به صورت خودسرانه اقدام به درمان عفونتهای ناحیه واژن خود نکنید و حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
سوالات متداول
- آیا در صورت ابتلا به زگیل تناسلی، می‌توان اقدام به لیزر درمانی عفونتهای مکرر واژن نمود؟
خیر. تا زمانی که زگیل تناسلی درمان نشود، نمی‌توان برای درمان عفونتهای ناحیه واژن از لیزر استفاده کرد. پس باید ابتدا زگیل تناسلی را درمان کرده و سپس به سراغ لیزر درمانی عفونتهای واژن روید.
- چرا بعد از درمان عفونتهای مکرر ناحیه واژن خارش دارم؟
از آنجایی که روشهای درمانی جدید برای برطرف کردن عفونتهای مکرر واژن، بافت و پوست واژن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، احساس خارش، التهاب و سوزش امری طبیعی است. اما این احساسات چند روز بعد از درمان به صورت خود به خود برطرف خواهند شد.
- عفونتهای واژن چقدر در بدن ماندگاری دارند؟
معمولا بیشتر عفونتهای ناحیه واژن چند روز بعد از مصرف دارو، برطرف می شوند. اما ممکن است از بین رفتن آنها یک هفته به طول انجامد. اگر شدت آن زیاد باشد هم، این مدت زمان ماندگاری طولانی‌تر خواهد بود.
- آیا عفونتهای مکرر واژن خود به خود از بین می روند؟
خیر. عفونتهایی که در ناحیه واژن ایجاد می‌شوند، خود به خود از بین نمی‌روند. برای برطرف کردن آنها، نیاز به استفاده از روشهای درمان خاص خواهد بود.
- آیا در صورت ابتلا به عفونتهای واژن، شریک جنسی من هم نیاز به درمان خواهد داشت؟
از آنجایی که احتمال انتقال عفونتهای مکرر واژن به شریک جنسی شما وجود دارد، لازم است مراقبت‌های لازم را جهت عدم ابتلای ایشان به عفونت انجام دهید. اما در صورت عدم رعایت این مسئله، ایشان هم در خطر خواهند بود و باید به پزشک مراجعه کنند.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/5019-vaginal-yeast-infection
